بررسی رابطه خصوصیات فیزیکی و مکانیکی با ویژگی‌های سنگ‌شناسی در سنگ‌های گرانیتوئیدی

قبادی, محمد حسین; احمدی, لیلا; میری, میرمحمد; جعفری, سیده‌راضیه

doi:10.22084/nfag.2018.14348.1268

بررسی رابطه خصوصیات فیزیکی و مکانیکی با ویژگی‌های سنگ‌شناسی در سنگ‌های گرانیتوئیدی

نویسندگان

¹ گروه زمین‌شناسی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان

² گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور، ایران

10.22084/nfag.2018.14348.1268

چکیده

در این پژوهش رابطه بین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی با ویژگیهای سنگشناسی در سنگهای گرانیتوئیدی در سه نوع بافت مختلف بررسی گردیده است. بر اساس بررسیهای صحرایی گرانیتهایی با بافتهای درشتدانه، متوسطدانه و ریزدانه به ترتیب از سه منطقه گلپایگان (حسن رباط)، الیگودرز (معدن پیرتاک) و بروجرد (تواندشت) انتخاب و نمونهبرداری شده است. با مطالعات آزمایشگاهی بر روی این نمونهها ترکیب کانیشناسی و سنگشناسی تعیین گردیده است. با توجه به آزمونهای استاندارد بعضی از خصوصیات فیزیکی مانند تخلخل، چگالی سنگ و بعضی از خصوصیات مکانیکی مانند مقاومت بار نقطهای و مقاومت فشاری تکمحوری نمونهها محاسبه شده است. سپس روابط بین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی با ویژگیهای سنگشناسی مورد بررسی قرار گرفته است. بررسیها نشان داد که در سنگهای گرانیتوئیدی مورد مطالعه اثر نوع بافت بر روی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سـنگ بیشتر از ترکیـب کانیشناسی اسـت. همچنین یافتهها موید این است که بررسی ویژگیهای سنگشناسی به عنوان یک شاخص اولیه میتواند مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between petrology and physical and mechanical properties of Granitoid rocks

نویسندگان [English]

Mlohammad Hosein Ghobadi ¹
leila ahmadi ¹
Mir M ohammad Miri ¹
Raziea Jarari ²

¹ Prof. In Engineering Geology.Dept of geology. BASU university

چکیده [English]

In this research the relationships between petrological properties and physical and mechanical characteristics have been investigated in three different granitoid rocks. According to field investigations granitoid with coarse, medium and fine texture from three regions respectively Golpaigan (Hassn Robat), Aligudarz (Pirtak) and Borujerd (Tavandasht) were selected and sampled. Laboratory studies on these samples and their thin sections determined mineralogical and petrological composition. According to testes results some of the physical properties such as porosity and density, and some of the mechanical properties such as point load strength and uniaxial compressive strength were determined. Then relationship between physical and mechanical properties with petrological characterizes have been studied. This research showed that in these granitoid rocks the effect of the texture type on physical and mechanical properties is greater than mineralogical composition. Also findings showed that the investigation on petrological properties as primary index for evaluation of physical and mechanical properties of granitoid rocks could be used.

کلیدواژه‌ها [English]

granite
physical characteristics
mechanical characteristics
mineral boundary
porosity

مراجع

اصغریکلجاهی، ا.، شکریزیناب، س.، جهانگیری، ا (1396) بررسی تاثیر ویژگیهای سنگشناسی در مقاومت و دوام سنگهای آتشفشانی مورد استفاده در پوشش محافظ میانگذر دریاچه ارومیه. مجله یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی. پاییز و زمستان 1396. دوره 11. شماره 22. 19-31.

امانیان، م.، حافظیمقدس، ن.، نیکودل، م. ح.، مهدیزاده شهری، ح (1384) ارزیابی نقش ویژگیهای پتروگرافی در دوام و مقاومت سنگهای آذرین (مطالعه موردی موجشکن شهید رجایی). چهارمین کنفرانس زمینشناسی مهندسی و محیط زیست ایران، 60 -73.

سازمان زمینشناسی کشور (1371) نقشه زمینشناسی 1:100000 چهارگوش الیگودرز و گزارش آن.

سازمان زمینشناسی کشور (1384). نقشه زمینشناسی 1:100000 چهارگوش دهق و گزارش آن.

سازمان زمینشناسی کشور (1385) نقشه زمینشناسی 1:100000 چهارگوش شازند و گزارش آن.

ظاهری، ن.، زراسوندی، ع.، صامتی، م.، کاروانی، م.، پورکاسب، ه.، راستمنش، ف (1394) بررسی تکامل زمینشناسی- فلززایی در منطقه خاور الیگودرز با استفاده از مطالعات کانیشناسی و زمینشیمی عناصر خاکی کمیاب و فرعی. مجله علوم زمین. بهار 94، شماره 95، 259 - 270.

فهیمیفر، ا و سروش، ح (1380) آزمایشهای مکانیـک سـنگ (مبـانی نظـری و اسـتانداردها) جلـد اول (آزمونهای آزمایشگاهی)، انتشارات شرکت سهامی آزمایشگاه فنی و مکانیـک خـاک، 719 ص.

قـبادی، م. ح.، علیجانی، ع (1388) اثر بافت و ویژگـیهای کانیشناسی بر روی خصوصیات زمینشناسی مهندسی گرانیتوئیدها و هورنبلند گابروهای الوند. مجله انجمن زمینشناسی مهندسی ایران. پاییز و زمستان 1388. جلد دوم. شماره 3و4. 41 تا 52.

Abd El– Hamid, M. A., Draz, W.M., Ismael, A.F., Gouda, M. A., Sleem, S.M (2015) Effect of Petrographical Characteristics on the Engineering Properties of Some Egyptian Ornamental Stones. International Journal of Scientific & Engineering Research, 6 (7).

Akessona, U,. Hanssonb, J., Stigha, J (2004) Characterization of microcracks in the Bohus granite, western Sweden, caused by uniaxial cyclic loading. Engineering Geology, 72: 131–142.

Arif, M., Hanif Bukhari, S. W., Muhammad, N., Sajid, M (2013) Petrography and Physicomechanical Properties of Rocks from the Ambela Granitic Complex, NW Pakistan. The Scientific World Journal, Article ID 349381, 8.

BSI 1981.Code of Practice for Site Investigations (BS 5930: 198). British Standards Institution, London.

Ersoy, A,. Waller, M. D (1995) Textural characterization of rocks. Engineering Geology, 39 : 123-136.

Hussin, A,. Poole, C (2010) The Intragranular Textures of Aggregates and its Correlation to the Physical Properties. Sains Malaysiana, 39(1): 39–43.

Keikha, T., Keykha. H. A (2013) Correlation between Mineralogical Characteristics and Engineering Properties of Granitic Rocks. EJGE, 18: 4055-4065.

Mallo, S.J., Daku Sani, S (2012) Influence of Mineralogy and Fabric on the Engineering Properties of the Miango Granite Porphyry, North Central Nigeria. International Journal of Modern Engineering Research (IJMER), 2(6): 4600-4608.

Pacheco Torgal, F,. Castro-Gomes, J. P (2006) Influence of physical and geometrical properties of granite and limestone aggregates on the durability of a C20/25 strength. Construction and Building Materials, 20: 1079–1088.

Sajid, M., Coggan, J., Arif, M., Anderson, J., Rollinson, G (2016) Petrographic features as an effective indicatore for the variation in strength of granites..,. Engineering Geology, 202: 44-54.

Yusofa, N.Q.A.M., Zabidia, H (2016) Correlation of mineralogical and textural characteristics with engineering properties of granitic rock from Hulu Langat, Selangor. Procedia Chemistry, 19: 975 – 980.