ﺑﺮﺭﺳﯽ اثر منابع جانبی بر روند ﺭﻳﺰﺷﻮﻧﺪﮔﯽ ﺭﺳﻮﺑﺎﺕ ﺑﻪ سوی ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺩﺳﺖ ﺣﻮﺿﻪ رودخانه حرم آباد (دشت باختری ملایر)

نویسندگان

1 دانشیار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی‌سینا

2 کارشناس‌ارشد رسوب‌شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی، دانشگاه بوعلی‌سینا

3 کارشناس‌ارشد زمین‌شناسی اقتصادی، دانشگاه آزاد، خرم‌آباد

چکیده

حوضه آبریز حرم­آباد با شکلی نسبتاً کشیده و مساحت 2965 کیلومتر مربع در جنوب استان همدان در زون ساختاری سنندج-سیرجان قرار دارد. 1392 کیلومتر مربع از این وسعت را دشت باختری ملایر شامل می­شود؛ رودخانه­ی اصلی این حوضه رودخانه حرم­آباد (آب ملایر) است. در این رودخانه پنج رخساره رسوبی شاملGms، Gm،  Sh، Sl و Fm شناسایی شده است. رﺳﻮﺑﺎت رودﺧﺎﻧﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻤﺪﺗاً دارای ﺟﻮرﺷﺪﮔﯽ بسیار بد، کج­شدگی مثبت و کشیدگی پهن هستند. شاخص­ترین تغییر در بافت رسوبات بستر به سمت پایین دست رودخانه در فراوانی دانه­های گراول (با چهار گسستگی) است. این گسستگی­هاً ناشی از ورود رسوبات از منابع جانبی (مخروط­افکنه، شاخه­های فرعی و واریزه) به کانال رودخانه ایجاد شده­اند. افزایش گراول در ناپیوستگی­ها در شاخه­های کم شیب­تر و با لیتولوژی شیست و اسلیت 3-8% و در شاخه­های پرشیب­تر و با لیتولوژی گرانیت و سنگ آهک 25-32% است. بنابراین لیتولوژی سنگ منشا نیز در روند ریزشوندگی اندازه دانه­های بستر رودخانه به سوی پایین دست موثر است.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of side-channel sediment source on downstream fining trend of Haram- Abad River watershed )western Malayer plain(

نویسندگان [English]

  • S. Khodabakhsh Khodabakhsh 1
  • M. Karimi 2
  • B. Rafiei 1
  • H. Rashnoo 3
  • N. Sahraro 2
چکیده [English]

Haram- Abad river basin (area = 2965 Km2) is an elongated basin located in south ofHamedan Province and occurs in the Sanandaj- Sirjan structural zone.​​ 1392 km2 of this region is located in the westernMalayer plain. Five lithofaceis were recognized in the river sediments: Gms, Gm,  Sh, Sl and Fm and Fr. The river sediments are very poorly sorted, positively skewed and platykurtic.Four discontinuities were recognized in in the downstream decrease in the gravel percent. They occur as a result of the entrance of  side-channel sediment sources (i.e. alluvial fan, tributaries and colluviums) to the main-river channel. Increase in the gravel percent is less significant (3-8%)  in those tributaries with lower slope and slate and schist lithology than the tributaries with higher slope and granite and limestone lithology (25-32%). This shows the provenance lithology is also important in the downstream fining trend of the studied river.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • facies
  • fining trend
  • Haram Abad River
  • Malayer