معرفی و تحلیلی بر ساختارهای کمربند چین‌خورده و رانده بزقوش (شمال‌غرب ایران)

نویسندگان

1 گروه علوم زمین،دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 گروه زمین شناسی دانشکده علوم طبیعی دانشگاه تبریز. تبریز ایران

چکیده

رشته‌کوه بزقوش در شمال‌غرب ایران و بین استان‌های آذربایجان شرقی و اردبیل قرار دارد. ارتفاعات بزقوش شامل تناوبی از سنگ‎های ائوسن است، که توسط دایک‎های میکرودیوریتی تا مونزونیتی قطع شده‎اند. این ارتفاعات بین دو گسل شمالی و جنوبی بزقوش مسدود شده و این دو گسل باعث راندگی این ارتفاعات به سمت دشت‎های سراب و میانه شده‎اند و در مجموع یک ساختار بالارانده را نشان می‎دهند. در این پژوهش باتحلیل ساختارهای مهم رشته کوههای بزقوش و برآورد وضعیت تنشهای امروزی آن این کوهها تحلیل شده است. بررسی داده-های دور‌سنجی و شناسایی ساختارها با کمک نقشه‌های زمین‌شناسی موجود در این پهنه، ساختارهای متعددی از جمله گسل‌ها (با مکانیسم-های تراستی، نرمال و امتدادلغز)، چین‌ها (تاقدیسی و ناودیسی) و حوضه‌ها و فرارانش‌ها را در این محدوده نشان می‌دهد. در این پژوهش مشخص شده است که گروه گسل‌های با سازوکار راندگی دارای امتداد میانگین NE-SW تا E-W ودارای شیب 60 تا 80 درجه می باشند. گسل های با سازوکار نرمال عمدتا دارای امتداد میانگین NW-SE و دارای شیب 60 تا 70 درجه هستند. همچنین گروه گسل های امتدادلغزی راستگرد با امتداد NNW-SSE دارای شیب نزدیک به قائم می باشند. همچنین جهت رژیم تنش غالب فشاری بصورت NNE-SSW در این رشته کوه است. در تمامی نواحی بررسی شده، مشاهده می‌شود که روند چین‌خوردگی‌ها با روند گسل‌های موجود در منطقه مطابقت داشته و این چین‌خوردگی‌ها متاثراز گسل‌ها ایجاد شده‌اند. بررسی و مقایسه نتایج حاصل از تحلیل ساختارها و براورد تنش شکل گیری رشته کوههای بزقوش را قابل مقایسه با مدل تکتونیکی ترافشارش نشان می دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Structural and tectonical study and nomination of Bozgush fold and thrust belt (NW Iran)

نویسندگان [English]

  • BEHZAD ZAMANI G. 1
  • Yahya Karimi 2
1 Earth sciences department, Natural Sciences College University of Tabriz, Tabriz ,Iran
2 Dep. Of Geosciences, Natural Colleague, University of Tabriz, Tabriz , Iran
چکیده [English]

Bozgoush Mountains located in northwestern Iran, between the provinces of East Azerbaijan and Ardabil. Bozgoush ranges include of elevation of the Eocene volcanic and volcanoclastic rocks has been cut by monzonite and microdioritic dikes. The topographic elevations are between the northern and southern Bozgush faults and the faults will drift Bozgoush to the Sarab and Mianeh plains, in general show a Pop up structure. In this study, structural analysis and Neostress states of Bozgosh Mountains is used to tectonic study of the mountains. Evaluation of remote sensing data and structural identification using geological maps show various structures in the area such as faults (with a mechanism of thrust, normal and strike-slip), folds (anticline and syncline) and the basins and uplifts. Results of the stress inversion analysis and study of fault geometries and structures within Bozgoush, was used to determine of changes in the structural components during faulting and folding. In this research we find that the thrust faults have mainly NE-SW and E-W strike and 60 to 80-degree dip. Normal faults mainly have NW-SE direction and 60 to 70 degre dip. Also strike-slip faults have NNW-SSE direction and dip is near to vertical. Stress analysis result shown, the direction of compressional stress regime is NNE-SSW. In all studied area fold axis are parallel to the fault directions. Structural analysis and stress analysis results shown formation of this mountain chain compatible with the transpression tectonic model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • fold and thrust belt
  • Bozgush
  • nomination
  • Structural analysis

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 06 آبان 1403
  • تاریخ دریافت: 24 اردیبهشت 1403
  • تاریخ بازنگری: 04 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 06 آبان 1403