شیمی‌کانی و شرایط تشکیل بیوتیت در گرانیتوئید مسترون، شمال الیگودرز-زون سنندج-سیرجان

نویسندگان

1 گروه زمین شناسی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران

2 گروه زمین شناسی، واحد الیگودرز، دانشگاه آزاد اسلامی، الیگودرز، ایران

چکیده

توده نفوذی ناحیه مسترون در شمال شهرستان الیگودرز واقع شده و به لحاظ زمین‌شناسی بخشی از پهنه دگرگونی-ماگمائی سنندج-سیرجان است که در زیرپهنه بیستون قرار دارد. این توده گرانودیوریتی بوده و در آن فابریک‌های S-C قابل تشخیص است. این توده حاوی درشت بلورهای کوارتز، آلکالی فلدسپار، پلاژیوکلاز، بیوتیت و موسکویت است. بیوتیت‌ها، به رنگ قهوه‌ای و قهوه‌ای متمایل به قرمز و دارای خمیدگی بوده و اغلب در اثر تنش از خود پدیده کینک‌باند نشان می‌دهد. مطالعات ‌شیمی‌بلور کانی بیوتیت نشان می‌دهد که آنها غنی از منیزیم و شامل عضو انتهایی سیدروفیلیت-آنیت بوده و در محدوده بیوتیت و خارج از محدوده فلوگوپیت قرار گرفته‌اند. همچنین بیوتیت‌های ناحیه مسترون اغلب از نوع اولیه و ماگمائی بوده و هیچیک در محدوده بیوتیت‌های تازه متعادل شده قرار نمی‌گیرند. میانگین دمای تشکیل بیوتیت‌ها ⁰C639 بوده و در حدفاصل ⁰C660 تا ⁰C753 قرار دارد. دامنه تغییرات فشار با میانگین Kb32/3 نشان‌دهنده تشکیل بیوتیت‌ها در عمق کمتر از 3 کیلومتر بوده و با فشار بدست آمده در منحنی کالیبراسیون فشارسنجی بیوتیت برای سنگ‌های گرانیتی همخوانی دارد. بیوتیت‌های ناحیه مسترون در محدوده بیوتیت سنگ‌های کالک‌آلکالن فرورانشی و در پهنه کوهزائی نوع I قرار گرفته و به کمک داده‌های سنگ کل تأیید شده است. بالا بودن نسبت Fe/Mg در بیوتیت‌ها نشان‌دهنده مگنتیتی بودن گرانیتوئیدهای مسترون است. مقادیر Fe# بیوتیت‌ها در برابر Al با میانگین 2/3 به عنوان میانگین FQM نیز در محدوده گرانیتوئیدهای سری مگنتیتی قرار گرفته و نشان‌دهنده شرایط اکسیدی ماگما هستند. میزان کمّی فشاربخشی اکسیژن در ناحیه مسترون به کمک داده‌های موجود بالا بوده و به میزان 10-10 تا 12-10 بار تخمین زده می‌شود که محیط مناسبی جهت کانی‌سازی طلا و مس در سیستم‌های اپی‌ترمال و پورفیری هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mineral Chemistry and Formation Biotite Condition in Masteroon Granitoid, North of Aligudarz- Sanandaj-Sirjan Zone.

نویسندگان [English]

  • SeyedVahid Shahrokhi 1
  • Esmaiel Darvishi 2
1 Department of geology; Khorramabad Branch; Islamic Azad University; Khorramabad; Iran
2 ِDepartment of Geology,, Aligudarz Branch, Islamic Azad University, Aligudarz, Iran.
چکیده [English]

The intrusive mass of Mesteroon area is located in the north of Aligudarz and is part of the Sanandaj-Sirjan magmatic-metamorphic zone. This mass is granodiorite with S-C fabrique. This mass contains megacrysts of quartz, alkali-feldspar, plagioclase, biotite and muscovite flakes. Biotites are brown and reddish-brown in color and have curvature and often show kingband phenomenon due to stress. Mineral chemistry studies show that the composition of biotites is rich in magnesium and includes the siderophyllite-anite end member, and they are placed in the range of biotite and outside the range of phlogopite. Also, the biotites of the Mestroon area are often primary and magmatic, and none of them are in the range of newly balanced biotites. The average formation temperature of biotites is 638.48°C and it is between 659.99°C and 753.20°C. The range of pressure changes in the Mestron area with an average of 3.32 kb indicates the formation of biotites at a depth of less than 3 km and is consistent with the pressure obtained in the biotite pressure gauge calibration curve for granite rocks. The biotites of Mesteroon area are located in the biotite range of subduction calc-alkaline rocks and in the type I orogenic zone and have been confirmed with the help of whole rock data. The high Fe/Mg ratio in biotites indicates the magnetite nature of Mesteroon granitoids. The values of Fe# of biotites against Al with an average of 2.3 as the FQM average are also in the range of magnetite series granitoids and indicate the magma's oxide conditions. The amount of oxygen fugacity in Mesteroon area is high with the help of available data and it is estimated to be 10-10 to 10-12 bar, which is a suitable environment for gold and copper mineralization in epithermal and porphyry systems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biotite
  • Calc-Alkaline
  • Mineral Chemistry
  • Thermobarometry
  • Masteroon

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 30 آبان 1402
  • تاریخ دریافت: 17 مهر 1402
  • تاریخ بازنگری: 29 آبان 1402
  • تاریخ پذیرش: 30 آبان 1402