بررسی اثرات دست خوردگی نمونه بر روی خصوصیات مقاومتی خاک رسی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مهندسی عمران-ژئوتکنیک، گروه مهندسی عمران، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

2 استادیار، گروه مهندسی عمران، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

3 دانشیار، گروه مهندسی عمران، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

یکی از موضوعات چالش برانگیز در زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک، تاثیر دست خوردگی نمونه‌های خاک در تعیین خصوصیات مختلف فیزیکی و مقاومتی می‌باشد. دست‌خوردگی در کلیه مراحل شامل حفاری گمانه، تهیه، ارسال و آماده‌سازی ‌نمونه و انجام آزمایش در آزمایشگاه روی می‌دهد. درعمل تهیه نمونه دست نخورده ایده‌آل ممکن نمی‌باشد. بدلیل مشکلات تهیه نمونه‌های دست‌نخورده به ویژه در لایه‌های خاکی، در بیشتر مواقع آزمایش بر روی نمونه بازسازی ‌شده انجام می‌گیرد. مطالعات متعددی در مورد روشهای ارزیابی دست‌خوردگی نمونه انجام گرفته است. هدف این تحقیق ارزیابی اثرات دست‌خوردگی بر روی خصوصیات مقاومتی خاکهای رسی براساس مطالعه موردی شهر تبریز می‌باشد. با انجام آزمایشات فشاری محصور نشده و برش مستقیم بر روی نمونه‌های دست‌نخورده و بازسازی‌ شده، اثرات دست‌خوردگی و حساسیت نمونه‌ها بررسی شده است. به طورکلی مقاومت فشاری نمونه‌های بازسازی‌ شده در اثر دست‌خوردگی حدود 20 الی 45 درصد کاهش می‌یابد. ضمن تعیین ضریب همبستگی اسپیرمن، تحلیل رگرسیون خطی و غیرخطی به منظور برآورد مقاومت فشاری نمونه دست‌نخورده انجام گردید. نسبت حساسیت بین 1 الی 2 بدست آمده و در رده با حساسیت کم قرار می‌گیرند. همبستگی بین نتایج مقاومت نمونه‌های دست‌نخورده و بازسازی ‌شده درآزمایش برش مستقیم با انجام تحلیل رگرسیون مطالعه گردید. بر اساس این نتایج، چسبندگی نمونه‌های دست خورده به طور متوسط 4/12 درصد کاهش یافته ولی برای تغییرات زاویه اصطکاک داخلی رابطه معنی‌داری بدست نمی‌آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Specimen Disturbance Effects on the Strength Properties of Clayey Soils

نویسندگان [English]

  • Mohammad Derafshinou 1
  • Alireza Alizadeh Majdi 2
  • Rouzbeh Dabiri 3
1 M.Sc. of Geotechnical Engineering, Department of Civil Engineering, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Civil Engineering, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
3 Associate Professor, Department of Civil Engineering, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

One of the challenging subjects in geological and geotechnical engineering is the effects of soil specimen disturbance in order to determine several physical and strenght characteristics. Disturbance occurs in all stages, including drilling the borehole, preparing, transporting and conducting tests in the laboratory. Practically, it is impossible to prepare an ideal undisturbed sample. Due to the difficulties of preparing undisturbed samples, especially in soil layers, the tests are mostly performed on the remolded samples. Several studies have been conducted on the methods of evaluating sample disturbance. The target of this study was to evaluate the effects of disturbance on the strenght properties of clay soils as case study of Tabriz city. By conducting uniaxial compressive and direct shear tests on undisturbed and remolded samples, the effects of disturbance and sensitivity of the samples were investigated. Generally, the compressive strength of remolded samples decreases due to disturbance. In addition to determining Spearman's correlation coefficient, linear and non-linear regression analysis were performed in order to estimate the compressive strength of the undisturbed sample. By determining the sensitivity ratio, the sensitivity of samples is low. Correlation between the strength of undisturbed and remolded samples in direct shear test, including cohesion and internal friction angle, was studied by performing regression analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Clayey soil
  • Remolded specimen
  • Cohesion
  • Internal friction