مطالعه پتروگرافی و ریزبافتی گرانیتوئیدهای دگرریخت شده سیاه منصور در شمال شرق میانه-استان آذربایجان شرقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز

چکیده

منطقه سیاه منصور در منتهی الیه جنوب شرقی رشته کوه بزقوش در زون البرز-آذربایجان واقع شده است. گرانیتوئیدهای مورد مطالعه در این منطقه بر اساس شواهد صحرایی، کانی شناسی و ژئوشیمیایی در دو گروه (الف) موسکوویت گرانیت و (ب) آلکالی گرانیتوئید دسته بندی شده اند. برونزد موسکوویت گرانیت محدود به دایکها و رگه های موازی شیستوزیته سنگهای دگرگونی می باشد. آلکالی گرانیتوئید از نوع استوک نفوذی بوده که سنگهای رسوبی و آتشفشانی کرتاسه و ائوسن را قطع کرده و بر این اساس سن آن به الیگوسن نسبت داده شده است. هر دو نوع گرانیتوئید تحت تاثیر تنشهای برشی دچار دگرشکلی با تغییرات واضح و تبلور مجدد شده و گرانیتوئید میلونیت در این ارتباط تشکیل شده اند. رگه های موسکوویت گرانیت با ویژگی پرآلومینوس و A-type و غیر کوهزایی حاصل ذوب بخشی سنگهای دگرگونی می باشند. این سنگها با دگرشکلی بسیار شدید همزمان با تکتونیک فعال جایگیری شده اند. توده آلکالی گرانیتوئیدی دارای منشاء گوشته ای، ماهیت متاآلومینوس و A-type می باشد. در ارتباط با جایگیری استوک آلکالی گرانیتوئیدی بنظر می رسد گسل خوردگی و شکستگی های حاصل از حرکات کششی بعد از بسته شدن و برخورد نئوتتیس مرتبط با فاز کوهزایی آلپی در ترشیاری در تشکیل آن تاثیرگذار بوده است. بنظر می رسد دگرریختی های ثبت شده در استوک آلکالی گرانیتوئیدی سیاه منصور مرتبط با پهنه مثلثی شکل تکتونیک خروج یا فرار در محل تقاطع گسل های جنوب بزقوش (گسل بناروان) و گرمی چای باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Petrography and microtextural investigations of the deformed Siyahmansur granitoids from NE Miyaneh-East Azerbaijan province

نویسندگان [English]

  • R hajialioghli
  • R shekari
چکیده [English]

The Siyahmansur area is located at southeastern end of the Bozgush mountain ranges in the Alborz-Azerbaijan zone. On the basis of field evidence, mineralogy and geochemistry the investigated granitoids can be classified as two types (a) Ms-granitoids, (b) alkali-granitoids. Outcropping of Ms-granite is limited to dykes and veins parallel to the metamorphic schistosity. Alkali-granitoid rocks are cropped out as a stock which is intruded in to the Cretaceous and Eocene sediments and volcanic rocks during Oligocene. Both granitoid types are deformed under strain tectonic condition and mylonite granitoids are formed in this regards. Ms-granites having peraluminous, A-type and anorogenic characteristics have been resulted from partial melting of metamorphic schists. Ms-granites recording extensive deformations are most probably emplaced under active tectonic conditions. Alkali-granitoid intrusion originated from mantle source are characterized as metaluminous and A-type granitoids. Concerning to the alkali-granitoids it seems they are emplaced due to faulting and fracturing related to decompression processes after closuring and collision of Neotethys during Alpine orogenic phase on Tertiary. On the basis of the recorded deformations on Siyahmansur alkali-granitoids it seems that they can be attributed to extrusion or escape tectonics in the intersections of southern Bozgush (Benarvan fault) and Germichai Faults.

کلیدواژه‌ها [English]

  • deformation
  • granitoid
  • Siyahmansur
  • Miyaneh
منابع
[1] آقانباتی، س.ع (1385) زمین­شناسی ایران. انتشارات سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
[2] بهروزی، ا.، امینی آذر، ر.، عزتیان، ف.، امامی، م.، داوری، م.، هادوی، ف.، بغدادی، ا (1371) نقشه زمین­شناسی سراب، مقیاس 100000/1، سازمان زمین شناسی ایران.
[3] حاجی علیلو ب.، رضایی ح.، هاشم امامی م (1377) نقشه زمین­شناسی 100000/1 کیوی. سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی ایران.
[4] شکاری اسفهلان، ر (1389) بررسی پتروگرافی و پترولوژی توده‌های نفوذی منطقه سیاه منصور (شمال­شرق میانه). پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشگاه تبریز، 117ص.
[5] علوی تهرانی ن.، لطفی م.، بوردت پ.، سبزه‌ای م.، بهروزی ا.، حقی­پور، ا.، عمیدی م (1357) نقشه زمین­شناسی 250000/1 میانه. سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی ایران.
[6] فریدی، م (1388) گزارش تکتونیکی سد گرمی‌چای (شمال شرق میانه)، مهندسین مشاور آشناب.
[7] لطفی، م (1354) بررسی‌های زمین­شناسی و پترولوژی منطقه شمال-شمال‌شرق میانه (آذربایجان خاوری). پایان نامه کارشناسی­ارشد، دانشکده علوم دانشگاه تهران، ایران.
[8] نبوی، م. ح (1355) دیباچه‌ای بر زمین­شناسی ایران، سازمان زمین­شناسی کشور، تهران، 109 ص.
[9] Abdel-Rahman A.M, El-Kibbi M.M (2001) Anorogenic magmatism: chemical evolution of the  Mount El-Sibai A-type complex (Egypt), implications for the origin of Within-Plate Felsic magmas, Geological Magazine, 138:67–85.
[10] Barbarin, B (1983) Les granites carboniferes du Forez Septentrional (Massif central francais). Typologic et relations entre les differents, massifs. Thesis, Univ. clermont Ferrand II, 177 pp.
[11] Berberian, M (1997) Seismic sources of the Transcaucasian historical earthquakes. Historical and Prehistorical Earthquakes in the Caucasus, In: D. Giardini and S. Balassanian (eds.), NATO Asi Series, 2. Environment, Vol. 28, Kluwer Academic Publishers, the Netherlands, 233-311.
[12] Berberian, M., King, G.C.P (1981) Towards a paleographical and tectonics evolution of Iran. Canadian رم
[13] Bowen, N.L., Tuttle, O.F (1950) The system NaAlSi3O8-KAlSi3O8-H2O. Journal of Geology, 58: 489-551.
[14] Chappell, B.W., White, A.J.R (1974) Two contrasting granite types. Pacific Geology, 8: 173–174.
[15] Frost, B.R., Arculus, R.J., Barnes, C.G., Collins, W.J., Ellis, D.J., Frost, C.D (2001) A geochemical classification of granitic rocks. Journal of Petrology, 42:2033-2048.
[16] Kretz, R. (1983) Symbols for rock forming minerals. American Mineralogist, 68: 277-279.
[17] Pearce J.A., Harris N.B.W., Tindle A.G (1984) Trace element discrimination diagrams for the tectonic interpretation of granitic rocks. Journal of Petrology, 25: 956-983.
[18] Pearce, J.A (1996) A user's guide to basalt discrimination diagrams. In: Wyman, D. A. (ed.) Trace Element Geochemistry of Volcanic Rocks: Applications for Massive Sulphide Exploration. Geological Association of Canada, Short Course Notes 12: 79–113.
[19] Shelly, D (1993) Igneous and metamorphic rocks under the microscope. Capman and Hall, 405pp.
[20]pson, C., Wintsch, R.P (1989) Evidence for deformation- induced K-feldspar replacement by myrmekite. Journal of Metamorphic Geology, 7: 261 – 75.
[21] Smith, J.V., Brown, W.L (1988) Feldspar minerals. 2nd edn (vol. 1), Springer-Berlag, Berlin, 828 pp.
[22] Stern R.J., Gottfried D (1989) Discussion of the paper “Late Pan- African magmatism and crustal development in northeastern Egypt, Geological Journal, 24: 371–374.
[23] Stocklin, J (1977) Structural correlation of the Alpine orogen between Iran and Central Asia. Soc. Geol. Fr., Mem. Hors. Ser. 8: 333-353.