ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت ارومیه جهت اهداف آب شرب با استفاده از روش GQI در محیط نرم‌افزار ArcGIS

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ارومیه، ارومیه

2 کارشناس سازمان آب منطقه ای استان آذربایجان غربی

چکیده

امروزه رشد روز افزون جمعیت از یک طرف و محدودیت منابع آب شیرین از طرف دیگر باعث شده‌اند تا ارزیابی منابع آب از لحاظ کیفی و کمی بویژه در مناطق خشک جایگاه ویژه­ای در مطالعات آب­های زیرزمینی پیدا کند. بطوریکه تأمین آب مصرفی مورد نیاز جهت مصارف شرب با کیفیت مناسب و عاری از هر گونه آلودگی به یکی از چالش‌های بشر تبدیل گشته است. یکی از شاخص­های ارزیابی کیفیت آب، مقدار غلظت یون­های اصلی در آب می­باشد. از جمله روش‌های متداول ارزیابی کیفی آب از نظر شرب، می­توان از دیاگرام شولر نام برد که امکان بررسی آب را در یک نقطه خاص از منطقه مورد نظر ارائه می­دهد. بنابراین پنج نمونه انتخابی که نماینده کل آبخوان می‌باشند، در رده کیفیت خوب قرار گرفتند. ولی به منظور بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب از نظر شرب در کل محدوده آبخوان، از شاخص کیفیت آب زیرزمینی (GQI) که در سال 2007 توسط بابیکر و همکارانش ارائه شده است،‌ نیز استفاده گردید. نتایج نشان داد که مقدار 74 تا 95 درصد آب‌های زیرزمینی دشت مورد مطالعه، از نظر استانداردهای آشامیدنی دارای کیفیتی مناسب می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Groundwater Quality Urmia Plain to drinking water purposes using GQI method in ArcGIS software environment

نویسندگان [English]

  • E. Abbas Novinpour 1
  • S. Aref 2
چکیده [English]

Today, the growing population on the one hand, and the limitation of fresh water resources, on the other hand, have led to an assessment of water quality in terms of quality and quantity, especially in arid areas, in a special place in groundwater studies. So that the supply of water needed for drinking with proper quality and without any kind of pollution, has become a human challenge. One of the indicators for assessing water quality is the concentration of the main ions in water. One of the most commonly used methods for assessing drinking water quality is the Schuler diagram, which allows water to be checked at a specific point in the area. Hence, the five selected samples representing the entire aquifer are in good quality. But, in order to investigate the spatial variations in drinking water quality across the entire aquifer area, the Groundwater Quality Index (GQI), presented in 2007 by Babyker et al., Was also used. The results of this study showed a value of 74 to 95 percent, the groundwater of the studied plain has good drinking quality standards.

کلیدواژه‌ها [English]

  • GQI
  • Health
  • Drinking water

مراجع

رجایی، ق.، مهدی­نژاد، م. ه.، حصاری مطلق؛ س (1390) بررسی کیفیت شیمیایی آب شرب روستایی دشت بیرجند و قائن در سـال 1389-1388، مجلة تحقیقات نظام سلامت، شماره 7، سال ششم، 737-745.
سلمانی، م.، تورانی، ا.، خراسانی، م (1394) ارزیابی و اولویت­بندی روستایی منابع آب آشامیدنی در نواحی روستایی، مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان مینودشت. شماره4 ، 155-177.
علیزاده ا (1386) اصول هیدرولوژی کاربردی. انتشارات امام رضا (ع)، چاپ بیست و یکم، ص 803.
دشتی برمکی، م.، رضایی، م.، صابری نصر، ا (1393) ارزیابی شاخص کیفیت آب زیرزمینی (GQI) در آبخوان لنجانات با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. نشریه زمین­شناسی مهندسی، جلد 8، شماره 2، 2121-2138.
محمدپور، ه.، پیرخراطی، ح.، رحیم­سوری، ی (1395) هیدروژئوشیمی و بررسی کیفیت آب سد مخزنی مهاباد، استان آذربایجان غربی. دوفصلنامه یافته­های نوین زمین شناسی کاربردی، دوره 10، شماره 20، 150-163.
Baghvand, A., Nasrabadi, T., Bidhendi, G. N., Vosoogh, A., Karbassi, A., and Mehrdadi, N (2010) Groundwater quality degradation of an aquifer in Iran central desert. Journal of Desalination, 260: 264-275.
Obeidat, MM., Ahmad, FY., Hamouri, NA., Massadeh, AM., Athamneh, FS (2008) Assessment of nitrate contamination of karst springs, Bani Kanana, northern Jordan.Revista Mexicana De Ciencias Geologicas, 25: 426-437.
Shamsi, UM (2005) GIS applications for water, wastewater, and stormwater systems, Taylor and Francis, UK.
Stigter, T. Y., Ribeiro, L., and Carvalho, Dill, A. M. M (2006) Application of a groundwater quality index as an assessment and communication tool in agro-environmental policies a two portuguese case studies. Journal of Hydrology, 327(3-4): 578-591.
Balakrishnan, P., Saleem, A., Mallikarjun, N. D (2011) Groundwater quality mapping using geographic information system (GIS): A case study of Gulbarga city, Karnataka, India. African Journal of Environmental Science and Technology, 5(12): 1069-1984.
Jamshidzadeh, Z., Mirbagheri, S. A (2011) Evaluation of groundwater quantity and quality in the7. Kashan Basin, Central Iran. Journal of Desalination, 270: 23-30. 
Nas B, Berktay A (2010) Groundwater Quality Mapping In Urban Groundwater Using GIS. Environ Monit Assess, 160: 215-27
Babiker, I. S., Mohamed, M. A. A., Hiyama, T (2007) Assessing groundwater quality using GIS, Water Resources Management, 21: 699–715.
WHO, World Health Organization (2004) Guidelines for drinking-water quality, 1, 3rd edn, recommendations. WHO, Geneva, Switzerland.
Babiker, I., Mohamad, M., Hiyama, T (2007). Assessing groundwater quality using GIS. Water Resources Management, 21: 699-715.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 مهر 1397
  • تاریخ بازنگری: 08 شهریور 1398
  • تاریخ پذیرش: 09 شهریور 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار