TY - JOUR ID - 3747 TI - ارزیابی شاخص شکنندگی S20 ، خصوصیات مهندسی و پتروگرافی برخی سنگ های آذرین معدن سنگ آهن سنگان خواف JO - یافته‌های نوین زمین‌شناسی کاربردی JA - NFAG LA - fa SN - 2228-5873 AU - قاسم پور, علی AU - لشکری پور, غلام رضا AU - غفوری, محمد AD - دانشجوی کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد AD - استاد گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 15 IS - 30 SP - 33 EP - 46 KW - شکنندگی S20 KW - آلکالی فلدسپات KW - سنگ آذرین KW - سنگان خواف DO - 10.22084/nfag.2021.21741.1419 N2 - شکنندگی یکی از مهم­ترین خصوصیات مکانیکی سنگ است که در حفاری سازه­های زیرزمینی مانند حفر تونل کاربرد گسترده­ای دارد. تاکنون روش­های زیادی برای برآورد شکنندگی سنگ معرفی گردیده است اما استانداردی برای اندازه­گیری شکنندگی مطرح نشده است. در این پژوهش بر روی 19 نمونه از برخی سنگ­های آذرین (گرانیت، گرانودیوریت و داسیت) معدن سنگ­آهن سنگان خواف آزمایشات تعیین شکنندگی S20، همراه با خصوصیات پتروگرافی (درصد کانی­های اصلی)، فیزیکی (چگالی خشک، چگالی اشباع، تخلخل و درصد جذب­ آب)، مکانیکی (مقاومت فشاری تک­محوری، مقاومت کششی برزیلی و مقاومت بار نقطه­ای) و دینامیکی (سرعت موج فشاری و برشی) در دو حالت خشک و اشباع انجام شد. تحلیل آماری نتایج نشان می­دهد که با افزایش آلکالی فلدسپات و کاهش کوارتز و پلاژیوکلاز مقدار شکنندگی نمونه­ها افزایش می­یابد. همچنین وجود ریزدرزه­ها و رگه­های کربناتی باعث کاهش مقاومت و افزایش شکنندگی سنگ می­شود و قابلیت حفرپذیری نمونه­ها آسان­تر شده است که این عامل در حالت اشباع تشدید می­گردد. یک رابطه معکوس بین شکنندگی S20 و شاخص­های شکنندگی وجود دارد، و با افزایش مقدار شکنندگی S20 مقادیر شاخص­های شکنندگی کاهش می­یابد. ارتباط بین شکنندگی S20 با شاخص­های شکنندگی B3 و B4 دارای بیش­ترین ضریب تعیین می­باشد که به عنوان یک نتیجه می­توان گفت که شکنندگی اندازه­گیری شده در آزمایشگاه می­تواند در بیان شکنندگی سنگ­ها واقع بینانه­تر باشد. UR - https://nfag.basu.ac.ir/article_3747.html L1 - https://nfag.basu.ac.ir/article_3747_b53faafd87e114995eefbc30706770a2.pdf ER -