TY - JOUR ID - 1186 TI - امکان سنجی احداث سدزیرزمینی در دشت قلعه خواجه خوزستان با استفاده از مدل ریاضی تفاضلات محدود و سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS JO - یافته‌های نوین زمین‌شناسی کاربردی JA - NFAG LA - fa SN - 2228-5873 AU - چیت سازان, منوچهر AU - بتوندی غلامپور, فاطمه AU - ماجدی, حمیدرضا AD - دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز AD - مدیریت فنی و مهندسی سازمان آب و برق خوزستان Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 9 IS - 17 SP - 25 EP - 35 KW - خوزستان KW - قلعه خواجه KW - مدل سازی آب های زیرزمینی KW - مدیریت KW - سدزیرزمینی DO - N2 - استان خوزستان با داشتن آب و زمین فراوان یکی از استان­های حاصل­خیز از لحاظ کشاورزی است. کشاورزان به صورت انفرادی منابع آب و خاک را برای مقاصد اقتصادی کوتاه مدت سامان­دهی نموده­اند. اما هیچ­گونه برنامه دراز مدتی برای بهره­برداری از منابع آب­های زیرزمینی وجود ندارد. این مقاله نتیجه مدل ریاضی است که برای دشت قلعه خواجه در استان خوزستان با استفاده از روش مدل­سازی مفهومی تهیه شده است. به همین منظور برنامه مدل­سازی GMS7.1 که در برگیرنده کد MODFLOW, 2000 می باشد، مورد استفاده قرار گرفت. برای مدل­سازی پوشش ورودی و خروجی، پوشش تغذیه، پوشش پمپاژ، و پوشش خاک در مدل مفهومی برنامه مورد ملاحظه قرار گرفت. مدل برای دوره مهر 1389 تا شهریور 1390 در حالت ناماندگار طی 12 دوره تنش کالیبره و پس از بهینه­سازی پارامترهای هیدروژئولوژیکی (مدل‌سازی معکوس)، برای دوره زمانی از مهر 1390 تا اسفند 1390 صحت­سنجی شد. نتایج مدل مذکور برای شرایط موجود در منطقه مورد مطالعه، رهنمودهایی برای مدیریت منابع آب­های زیرزمینی آتی فراهم نموده است. گزینه­های انتخابی مدیریت منابع آب برای منطقه مورد مطالعه به کمک مدل جریان مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس برای غلبه بر کمبود آب در منطقه مورد مطالعه، امکان­سنجی احداث سدزیرزمینی بررسی گردید. پس از انتخاب پارامترهای موثر بر انتخاب محل سد، این پارامترها باساخت لایه­های مربوط به کمک GIS در دشت مورد بررسی قرار گرفتند و مکان­های مناسب توسط روش هم­پوشانی در محیط GIS مشخص گردیدند. آنگاه بر اساس شبیه­سازی مدل جریان آب­های زیرزمینی دشت، بهترین مکان برای سد زیرزمینی انتخاب گردید. سپس مدل برای شرایط خشکسالی و احداث سد زیرزمینی پیشنهادی اجرا شد. این تحقیق نشان می­دهد که احداث سد زیرزمینی راهکاری مفید برای افزایش قابل­ملاحظه ذخیره موجود آبخوان و کاهش بیلان منفی دشت قلعه خواجه در اثر خشکسالی است. UR - https://nfag.basu.ac.ir/article_1186.html L1 - https://nfag.basu.ac.ir/article_1186_e281aef23e6ae82100796a4d65515455.pdf ER -