دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
ارزیابی دوام تراورتن در برابر هوازدگی نمک: یک مطالعه آزمایشگاهی
1
15
FA
امین
جمشیدی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد
jamshidi.geo85@yahoo.com
محمد رضا
نیکودل
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
nikudelmm@modares.ac.ir
ماشالله
خامه چیان
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
khamehchemm@modares.ac.ir
رامین
ساریخانی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد
r.sarikhani@lu.ac.ir
10.22084/nfag.2019.17907.1347
با توجه به شرایط اقلیمی متنوع ایران شامل مناطق گرم و خشک و همچنین ساحلی میتوان گفت هوازدگی ناشی از تبلور نمک یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار روی دوام سنگهای استفاده شده در نمای بیرونی ساختمانها میباشد. در نتیجه ضروری است دوام سنگها ارزیابی شود و مناسبترین و مقاومترین آنها برای نمای بیرونی ساختمانها انتخاب شود. در این پژوهش دوام 6 نمونه تراورتن از مناطق آذرشهر و محلات در برابر هوازدگی ناشی از تبلور نمک مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور آزمایش هوازدگی نمک در سولفات سدیم تا 60 چرخه انجام و بعد از هر 5 چرخه تغییردر وضیعت ظاهری نمونهها (تغییر رنگ، شورهزدگی و تخریب شیمیایی و فیزیکی)، ویژگیهای مکانیکی (مقاومت بار نقطهای، مقاومت کششی برزیلی و سرعت موج P) و افت وزنی نمونهها (Dry Weight Loss) ثبت و تعیین شده است. نتایج دلالت بر این دارد که تغییر در وضیعت ظاهری نمونهها شامل تغییر رنگ، شورهزدگی و همچنین تخریب شیمیایی و فیزیکی به دلیل اینکه معیار اندازهگیری آنها کیفی میباشد نمیتوانند ارزیابی خیلی دقیقی از دوام نمونهها در برابر هوازدگی نمک فراهم کنند. علاوه بر این نتایج نشان میدهد در بین پارامترهایی که معیار اندازهگیری آنها کمی میباشد مقاومت کششی برزیلی و سرعت موج P در مقایسه با مقاومت بار نقطهای و افت وزنی ارزیابی دقیقتری از دوام نمونهها میدهند. همچنین مشاهدات و ثبت ماکروسکوپی وضیعت ظاهری نمونهها در آزمایش هوازدگی نمک نشان میدهد که ویژگیهای سنگشناسی نقش مهمی در تخریب شیمیایی و فیزیکی و در نتیجه دوام دارند.
هوازدگی نمک,تراورتن,وضیعت ظاهری,ویژگی های مکانیکی,افت وزنی
https://nfag.basu.ac.ir/article_2826.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2826_522d5e3138e126aa5ec73ef5b58d0e1f.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت ارومیه جهت اهداف آب شرب با استفاده از روش GQI در محیط نرمافزار ArcGIS
16
26
FA
اسفندیار
عباس نوین پور
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه ارومیه، ارومیه
e.abbasnovinpour@urmia.ac.ir
سعید
عارف
کارشناس سازمان آب منطقه ای استان آذربایجان غربی
saeedaref946@gmail.com
10.22084/nfag.2019.17543.1340
امروزه رشد روز افزون جمعیت از یک طرف و محدودیت منابع آب شیرین از طرف دیگر باعث شدهاند تا ارزیابی منابع آب از لحاظ کیفی و کمی بویژه در مناطق خشک جایگاه ویژهای در مطالعات آبهای زیرزمینی پیدا کند. بطوریکه تأمین آب مصرفی مورد نیاز جهت مصارف شرب با کیفیت مناسب و عاری از هر گونه آلودگی به یکی از چالشهای بشر تبدیل گشته است. یکی از شاخصهای ارزیابی کیفیت آب، مقدار غلظت یونهای اصلی در آب میباشد. از جمله روشهای متداول ارزیابی کیفی آب از نظر شرب، میتوان از دیاگرام شولر نام برد که امکان بررسی آب را در یک نقطه خاص از منطقه مورد نظر ارائه میدهد. بنابراین پنج نمونه انتخابی که نماینده کل آبخوان میباشند، در رده کیفیت خوب قرار گرفتند. ولی به منظور بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب از نظر شرب در کل محدوده آبخوان، از شاخص کیفیت آب زیرزمینی (GQI) که در سال 2007 توسط بابیکر و همکارانش ارائه شده است، نیز استفاده گردید. نتایج نشان داد که مقدار 74 تا 95 درصد آبهای زیرزمینی دشت مورد مطالعه، از نظر استانداردهای آشامیدنی دارای کیفیتی مناسب میباشند.
GQI,بهداشت,آب آشامیدنی
https://nfag.basu.ac.ir/article_2827.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2827_e0415ddfbc621d69c7e2b9810a6086a2.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
پترولوژی گرانیت های مجموعه دگرگونی گشت (غرب رشت)
27
42
FA
منیر
زندی فر
گروه زمینشناسی، دانشکده علومپایه، دانشگاه بینالمللی امام خمینی قزوین، قزوین
zandifar@yahoo.com
محسن
نصرآبادی
گروه زمینشناسی، دانشکده علومپایه، دانشگاه بینالمللی امام خمینی قزوین، قزوین
nasrabady@sci.ikiu.ac.ir
رضا
نوزعیم
دانشکده زمینشناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران
nozaem@yahoo.com
10.22084/nfag.2019.17655.1342
مجموعه دگرگونی گشت در ارتفاعات تالش (البرز غربی) برونزد دارد. با توجه به شواهد صحرایی و میکروسکوپی، دو نسل گرانیت در مجموعه دگرگونی گشت وجود دارد. اولین نسل گرانیت (G<sub>1</sub>) متوسط بلور و خاکستری روشن است و فابریک میلونیتی نشان میدهد. نسل دوم (G<sub>2</sub>) شامل لوکوگرانیتهای درشت بلور است که به داخل گرانیت نسل اول و سنگهای متاپلیتی تزریق شده است. کوارتز، پلاژیوکلاز، پتاسیمفلدسپار و بیوتیت کانیهای سنگساز گرانیت نسل اول هستند. کانیهای اصلی گرانیت نسل دوم، کوارتز و پتاسیم فلدسپار و پلاژیوکلاز است. تورمالین، گارنت و سیلیمانیت کانیهای فرعی میباشند. شواهد کانیشناسی و ژئوشیمیایی بیانگر آن است که گرانیتهای نسل اول و دوم به ترتیب دارای خاستگاه آذرین و رسوبی هستند. شباهت ترکیبی قابلتوجهی بین گرانیتهای گشت به خصوص انواع نسل دوم و لوکوسوم میگماتیتهای همجوار و لوکوگرانیتهای هیمالیا که شاخص جایگاه برخوردی هستند وجود دارد. تاریخچه زمین شناسی طولانی رویداد بسته شدن پالئوتتیس تشکیل نسلهای متوالی گرانیتزایی در حاشیه فعال قارهای از کربونیفر تا تریاس بالایی را در پی داشته است. احتمالاً در طی فرورانش و قبل از مرحله تصادم قارهای، گرانیتهای نسل اول در لبه بلوک توران شکل گرفتهاند. مرحله نهایی محو پالئوتتیس با برخورد بلوک البرز و حاشیه جنوبی اورآسیا در طی فاز کوهزایی ائوکیمرین صورت گرفته و با تشکیل سنگهای دگرگونی متاپلیتی مجموعه گشت در اعماق میانی تا زیرین جایگاه برخورد قارهای و گرانیتزایی نسل دوم خاتمه یافته است.
گرانیت,ذوب بخشی,جایگاه برخورد قاره ای,مجموعه گشت
https://nfag.basu.ac.ir/article_2828.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2828_33f1e4169bf25a52e8ac54523da3d9b2.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
مطالعه رابطه هوازدگی، کانیشناسی و بافت سنگهای پریدوتیتی با خصوصیات زمینشناسی مهندسی (مطالعه موردی: پریدوتیتهای هرسین کرمانشاه)
43
54
FA
محمدحسین
قبادی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
amirghibadi@yahoo.com
مهرداد
امیری
0000-0002-1335-5068
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
a.mehrdad1372@yahoo.com
فرهاد
آلیانی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
f_aliani@basu.ac.ir
10.22084/nfag.2019.19208.1375
هوازدگی از عوامل مهم و کنترلکننده ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی سنگهای پریدوتیتی است. ویژگیهای مهندسی سنگها در اثر فرایند هوازدگی دچار تغییرات مهمی میشود. در این تحقیق تأثیر هوازدگی، ویژگیهای کانیشناسی و بافت بر روی خصوصیات زمینشناسی مهندسی پریدوتیتهای هرسین، استان کرمانشاه مورد مطالعه قرارگرفته است. مطالعات انجامشده شامل بررسیهای صحرایی و آزمایشگاهی است. در مطالعات صحرایی به جمعآوری بلوک سنگی و بررسی وضعیت زمینشناسی منطقه پرداخته شد. در مطالعات آزمایشگاهی ابتدا بررسی مقاطع نازک پریدوتیتها با وضعیت هوازدگی متفاوت مورد بررسی قرار گرفت. سپس با انجام آزمایشهای فیزیکی و مکانیکی به ترتیب وزن مخصوص قسمت جامد، وزن واحد حجم، تخلخل، مقاومت فشاری تکمحوری، مدولیانگ، شاخص بار نقطهای و سختی نمونهها تعیین شد. در این پژوهش با توجه به ویژگیهای کانیشناسی و درجه هوازدگی پریدوتیتها، بر اساس میزان سرپانتینی شدن سنگ اثر هوازدگی، تأثیر این عوامل بر روی خواص مهندسی سنگ ارزیابی شده است. با استفاده از روابط رگـرسیونی نرمافزار Excel 2013، ارتباط بین هوازدگی، ویژگیهای کانیشناسی و بافت با خصوصیات زمینشناسی مهندسی پریدوتیتها تعیین گردیده است. این روابط به صورت توابع خطی هستند. همچنین آزمونهای F, t در سطح اطمینان 95 درصد اعتبار روابط تجربی پیشنهادی را تایید نمودند. بر اساس نتایج به دست آمده بیشترین انطباق بین آزمایش شاخص بار نقطهای با شاخص ریزترکها (MI) میباشد که دارای ضریب تعیین (r<sup>2</sup>) برابر 95/0 است. از روابط به دست آمده در این پژوهش مشخص شد که در تعیین خصوصیات زمینشناسی مهندسی سنگ، اهمیت ویژگیهای بافتی بیشتر از خصوصیات کانیشناسی میباشد، بدین معنا که خصوصیات دانهها مانند شکل و اندازه، نوع تماس، درجه هوازدگی و شاخص ریزترکها تأثیر مهمی بر روی خصوصیات زمینشناسی مهندسی سنگهای پریدوتیتی دارد.
خصوصیات فیزیکی,خصوصیات مکانیکی,هوازدگی,پریدوتیت,هرسین
https://nfag.basu.ac.ir/article_2965.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2965_745e3e179520ac98657bd8709f19c0a4.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
ارزیابی تغییرشکل و گسترش ناحیه پلاستیک در توده سنگ تونل گلاب 2 اصفهان با روش های تحلیل همگرایی همجواری و عددی
55
71
FA
شهرزاد
نیکوبخت
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه یزد، یزد
shahrzad.nikoobakht@gmail.com
حمید
مهرنهاد
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه یزد، یزد
hmernahad@yazd.ac.ir
محمد
آذرافزا
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه اصفهان، اصفهان
m.azarafza.geotech@gmail.com
ابراهیم
اصغری کلجاهی
0000-0003-0408-6107
گروه علوم زمین، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تبریز، تبریز
e-asghari@tabrizu.ac.ir
10.22084/nfag.2019.19766.1387
در این مطالعه، از رویکرد تحلیلی دونکان- فاما (DFM) و روشهای عددی تفاضل محدود (FDM) مبتنی بر رویکرد تحلیل همگرایی همجواری (CCM) برای تعیین تغییر شکل، میدان تنش و گسترش ناحیه پلاستیک توده میزبان تونل گلاب 2 استفاده شده است. برای تحلیل و شبیهسازی از نرمافزارهای RocSupport و FLAC<sup>2D</sup> استفاده شده است. رویکرد CCM از منحنیهای پاسخ زمین (GRC)، پروفیل تغییر شکل طولی (LDP) و شاخصه حائل (SCC) برای ارزیابی تغییرشکلها و جابجاییهای دیـواره تونل استـفاده مـیکند. شبیهسازی ارائه شده برای بحرانیترین پهنههای تونل (پهنه 2 و 10 از میان 15 پهنه) که عموماً از واحدهای زمینشناسی شیلی با میان لایههایی از ماسهسنگ و سیلتستون تشکیل شدهاند، صورت گرفته است. پهنههای مورد بررسی دارای خصوصـیات متغیر و تکـتونیـزه میباشند. این مساله بر رفتار مکانیکی مصالح تاثیر داشته و لهیدگی قابلتوجهی را بر سیستم نگهداری وارد میآورد. نتایج آزمایشات ژئوتکنیکی پایین بودن پارامترهای مقاومتی و مکانیکی تودهسنگهای این پهنهها، به خصوص پهنه 10 را نشان میدهد. بر پایه نتایج مدلهای تحلیلی و عددی که برای 4 بازه مقاومتی مصالح طراحی و منحنیهای CCM (GRC-SCC) برای این بازهها ترسیم گردیده، مشخص شده که این پهنهها به ترتیب تحت فشار داخلی 56/7 و 18/4 مگاپاسکال بوده و ناحیه پلاستیک 85/2 و 88/2 متری را ایجاد نمایند. با پیادهسازی سازه مهاری با قبول 10 میلیمتر جابجایی تعیین شده، ناحیه پلاستیک به 43/2 و 30/2 متر کاهش مییابد. در این شبیهسازی رویکرد عددی نسبت به روش تحلیلی دارای افت بوده و مهار را با صلبیت بیشتری دنبال میکند. از سوی دیگر با مطالعه نمودارهای رفتاری مبتنی بر LDP، جابجایی تقریباً یکسانی را برای بازههای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت برآورد نمودهاند. با ارزیابی میدان تنش برجا پهنههای 2 و 10 مشخص شد که تغییرات میدان تنش در پهنه 10 بصورت ناگهانی بوده اما در پهنه 2 تغییرات پیوسته است.
تحلیل همگرایی همجواری (CCM),منحنی پاسخ زمین (GRC),منحنی شاخصه حائل (SCC),پروفیل تغییرشکل طولی (LDP),تونل گلاب 2
https://nfag.basu.ac.ir/article_3031.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_3031_2ca7c60860d06bfc3a1e476a9be7e1b7.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
تحلیل مکانی و زمانی پارامترهای کیفی منابع آب زیرزمینی و سطحی دشت الشتر با روش ANOVA و مدل های زمین آماری
72
84
FA
معصومه
صادقی
گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد، خرم آباد
masoumehsadeghi256@gmail.com
حمیدرضا
باباعلی
گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد، خرم آباد
hr.babaali91@gmail.com
10.22084/nfag.2019.17446.1337
کیفیت آبها با توجه به طول مسیر طی شده و فراوانی مواد انحلالی در مسیر حرکت، متغیر است. لذا روشهای آماری و گرافیکی میتواند با میانیابی مکانی جهت مدیریت منابع آب در هر منطقه، مدیران را کمک نماید. هدف از این تحقیق، بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی و سطحی دشت الشتر برای شرب و کشاورزی است. بدین منظور طی سالهای 1386 تا 1396 از 18 نقطه، نمونهبرداری پارامترهای EC، TDS، TH، pH، Hco<sub>3</sub>، کلر، سدیم، SAR و منیزیم انجام شد و مورد بررسی قرار گرفت. برای مقایسه تیمارها از تجزیة واریانس ANOVA و آزمون مقایسه میانگین دو نمونه مستقل استفاده شد. کلاسبندی آب آبیاری و شرب نیز با کمک نمودارهای ویلکاکس و شولر مشخص شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین پارامترهای سدیم، اسیدیته، بیکربنات و SAR در دو ایستگاه کهریز و شاهد در طول ده سال تفاوت معنیداری وجود دارد. همچنین تمامی نمونهها از نظر کیفیت آبیاری برای مصارف کشاورزی مناسب هستند و براساس نمودار شولر منابع آب منطقه برای شرب مناسب است. ارزیابی روشهای میانیابی روی دو شاخص مهم کیفیت آبهای زیرزمینی هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم انجام شد. بررسی مدلهای مختلف نشان داد که روش IDW با توان ۲ بهترین روش بوده بطوریکه برای دو پارامتر، میانگین خطا و مجذور میانگین خطا به ترتیب مقادیر 03/0، 17/0 و 001/0، 001/0 بدست آمد. همچنین پهنهبندیها مکانی و زمانی نشان داد که دو متغیر در ابتدا و انتها دورهی ده ساله تغییر محسوسی نداشته است.
آب آبیاری,شرب,کشاورزی,کیفیت آب زیرزمینی و آب سطحی
https://nfag.basu.ac.ir/article_3034.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_3034_5f37378402da35b63e8b5fda43a474e5.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
اثر چرخه های حرارتی روی خواص فیزیکی و مکانیکی بتن الیافی و مقایسه آن با بتن بدون الیاف
85
99
FA
مهدی
حسینی
گروه مهندسی معدن، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین
mahdi_hosseini@ikiu.ac.ir
شیما
لطیفی
گروه مهندسی معدن، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین
shimilatifi73@gmail.com
میترا
حاتمی
گروه مهندسی معدن، دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)، قزوین
mitraa2@yahoo.com
10.22084/nfag.2019.20287.1393
سنگها در مواردی از قبیل انفجار و آتشسوزی تحت حرارت قابلتوجهی قرار میگیرند و بر اثر خاموش کردن آتش سرد میشوند و فرآیند گرمایش- سرمایش اتفاق میافتد. در این مقاله هدف بررسی اثر دما در یک سیکل گرمایش- سرمایش روی خواص فیزیکی و مکانیکی بتن الیافی است. در مرحله گرمایش در یک سیکل گرمایش- سرمایش، آزمایش روی نمونههایی که در معرض دمای 300، 500 و700 درجه سانتیگراد قرار داده شده و سپس در دمای محیط به تدریج سرد شدهاند انجام شد. یک سری آزمایش نیز روی نمونههایی که سیکل گرمایش- سرمایش را تحمل نکردهاند اجرا شد. برای این منظور نمونههای بتن بدون الیاف، بتن با الیاف پلیپروپیلن و بتن با الیاف شیشه ساخته شد. این مقاله به بررسی اثر فرآیند گرمایش- سرمایش بر تخلخل موثر، سرعت امواج طولی، مقاومت فشاری تکمحوره، مقاومت کششی بتن الیافی پلیپروپیلن و شیشه و مقایسه آن با بتن بدون الیاف میپردازد. نتایج نشان میدهد که بتن الیافی دارای 5/0 درصد الیاف شیشه در دمای 300 درجه سانتیگراد دارای بیشترین مقدار مقاومت کششی و فشاری و بتن الیافی دارای 5/0 درصد الیاف پلیپروپیلن در دمای 500 درجه سانتیگراد دارای بیشترین مقاومت فشاری و در دمای 700 درجه سانتیگراد دارای بیشترین مقاومت کششی در بین انواع بتنهای غیرالیافی و الیافی با درصدهای متفاوت از الیاف میباشد.
بتن الیافی,بتن بدون الیاف,آتشسوزی,خواص فیزیکی,خواص مکانیکی
https://nfag.basu.ac.ir/article_3065.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_3065_c231a60b020cc94e91033e37084b6efe.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
مکانیابی محل دفن پسماندهای جامد شهری به روش GIS و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در شهر کنگاور، استان کرمانشاه
100
111
FA
سجاد
سروری نیا
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
sajad.sorory@gmail.com
گیتی
فرقانی تهرانی
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
forghani@shahroodut.ac.ir
رحیم
باقری
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
rahim.bagheri86@gmail.com
زهرا
گنجی نوروزی
دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
z_ganji@shahroodut.ac.ir
10.22084/nfag.2020.19690.1384
تولید حجم عظیم پسماندهای جامد شهری یکی از مشکلات جوامع امروزی است و عدم مدیریت صحیح آن باعث آلودگی محیطزیست و تهدید سلامت انسان میشود. مکانیابی اصولی محل مناسب دفن پسماند، از مهمترین مراحل مدیریت پسماند است و تابع معیارهای مختلف زمینشناسی، زیستمحیطی، اقتصادی- اجتماعی میباشد. در مطالعه حاضر، انتخاب محل مناسب دفن پسماند شهرستان کنگاور بر مبنای معیارهای زمینشناسی (شامل سنگشناسی، وجود گسل، لرزهخیزی، بافت و فرسایشپذیری خاک)، زیستمحیطی (شامل بارش، فاصله از آبراههها، سطح آب زیرزمینی، جهت باد غالب) و اقتصادی- اجتماعی (شامل فاصله از جاده، کاربری اراضی، مناطق روستایی و شهری، فاصله از مراکز تولید پسماند، شیب و ارتفاع) صورت گرفته است. برای این منظور چهارده لایه اطلاعاتی در محیط GIS تهیه شد. سپس وزن هر معیار توسط روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تعیین گردید. پس از تلفیق نتایج حاصل از تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی و حذف مناطق ممنوعه، منطقه به چهار گروه (مناسب، نسبتاً مناسب، نسبتاً نامناسب و نامناسب) پهنهبندی شد و با توجه به معیارهای مختلف زمینشناسی، اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی، و همچنین بازدید صحرایی، پهنه مناسب انتخاب گردید. این منطقه در 16 کیلومتری جنوب شهرستان کنگاور قرار گرفته است.
مدل AHP,مکانیابی,پسماند جامد شهری,کنگاور
https://nfag.basu.ac.ir/article_3159.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_3159_7921122c52776384321dae118567de69.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
بررسی عوامل موثر در ایجاد زمینلغزشهای حوضه آبخیز اردل (استان چهارمحال بختیاری) با استفاده از روش رگرسیون لجستیک
112
123
FA
عقیل
مددی
گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
aghil48madadi@yahoo.com
مهری
مرحمت
گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
meri.marhamat90@gmail.com
سیدپدرام
نی نیوا
گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
pedram.nainava@gmail.com
10.22084/nfag.2020.19315.1377
با توجه به نقش موثر و همهجانبه زمینلغزشها در حوضههای آبخیز، مطالعه حاضر به بررسی عوامل موثر در ایجاد زمینلغزش در حوضه آبخیز اردل، استان چهارمحالبختیاری پرداخته است. طی این مطالعه نقشه پراکنش زمینلغزش با استفاده از تصاویر ماهوارهای، عکسهای هوایی و بازدید صحرایی تهیه و همگام با آن نقشه فاکتورهای موثر در ایجاد زمینلغزش تهیه شد. شیب، جهت شیب، ارتفاع، لیتولوژی، بارندگی، فاصله از گسل، تراکم و فاصله از آبراهه، فاصله از جاده و کاربری اراضی بهعنوان عوامل موثر در زمینلغزش انتخاب شدند. برای تهیه نقشه حساسیت به زمینلغزش از روش رگرسیون لجستیک در محیط GIS استفاده شده و با استفاده از فاکتورهای مذکور و نقشه سیاهه زمینلغزشها، حساسیت به زمینلغزش از طریق وزن هر فاکتور به روش رگرسیون لجستیک شناسایی شد. نتایج مطالعه نشان داد که عوامل فاصله از رودخانه، کاربری اراضی و لیتولوژی، به ترتیب مهمترین عوامل موثر در ایجاد لغزش در منطقه میباشند.
زمینلغزش,رگرسیون لجستیک,رسوبات کواترنری,حوزه آبخیز اردل
https://nfag.basu.ac.ir/article_3160.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_3160_5808d82662b6f30bb5d1c2f68ddbc074.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
تحلیل جریان های گرانشی رسوبی با نگرشی ویژه بر توربیدایت ها
124
146
FA
رضا
بهبهانی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
rezabehbahani30@yahoo.com
10.22084/nfag.2020.18569.1363
جریانهای گرانشی رسوبی بر اساس ترکیب پنج شاخص غلظت رسوبات، مکانیسم تامین رسوبات، حالت جریان (خطی یا آشفته)، نوع جریان و تغییر شکل آن طبقهبندی میشوند. این نوع جریانها از سیالهای نیوتونی (نظیر جریان توربیدایتی) و یا از سیالهای غیر نیوتونی (نظیر جریان خردهدار) تشکیل شده است. با این وجود، شناسایی نوع و تغییر شکل جریان توسط بررسی نهشتههای آنها به راحتی امکانپذیر نیست. اگرچه با قطعیت برخی سنگها جز توربیدایتها و برخی دیگر جز دبریتها (نهشتههای خردهدار) طبقهبندی میشوند، حالت حد واسطی از این نوع سنگها تحت عنوان دنسیتها (نهشتههای جریان متراکم) نیز وجود دارد. دنسیتها ویژگیهای دوگانه توربیدایتها و دبریتها را از خود نشان میدهند. دنسیتها دارای حالت ترکیبی سیالهای نیوتونی و غیرنیوتونی هستند. واژه گراویت برای تمام نهشتههای گرانشی رسوبی بدون در نظر گرفتن محیط رسوبیشان به کار برده میشود. امروزه، جریانهای توربیدایتی برای جریانهای گرانشی رسوبی نیوتونی به کار گرفته میشود. این نوع جریانهای نیوتونی برخلاف سایر جریانها به علت سقوط و رسوب متفاوت ذرات از بخش تحتانی تا بخش فوقانی رسوبات دارای دانهبندی تدریجی میباشند (نظیر توالی بوما). سیستمهای توربیدایتی بر مبنای اندازه ذرات (غنی از گل، غنی از گل/ماسه، غنی از ماسه و غنی از گراول)، ترکیب رسوب (توربیدایت آهکی و توربیدایت آواری) و سیستم تغذیهکننده (مخروط زیردریایی با منشا نقطهای، رمپ با منشا چندگانه و پیشانی شیب با منشا خطی) طبقهبندی میشوند. سیستمهای توربیدایتی غنی از گل دانهریز عمدتا در حوضههای با ورودی رودخانهای بزرگ ایجاد میشوند. میتوان از نهشتههای توربیدایتی آهکی در ایران از سازندهای پابده و سروک (حوضه زاگرس) و توربیدایتهای آواری از بخش آواری سازند امیران و نهشتههای آواری میوسن نام برد.
جریانهای گرانشی رسوبی,توربیدایت,دنسیت,دبریت,گراویت
https://nfag.basu.ac.ir/article_3161.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_3161_385983051a64d63f8287efffae87da5e.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
کاربرد آنالیز رگرسیون چند متغیره برای پیش بینی مقاومت فشاری تک محوری و مدول الاستیسیته ماسه سنگ ها با استفاده از خصوصیات پتروگرافی
147
157
FA
یاسین
عبدی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد
abdi.ya@lu.ac.ir
10.22084/nfag.2020.20479.1398
تعیین دقیق مقاومت فشاری تکمحوری و مدولالاستیسیته سنگها با استفاده از روشهای آزمایشگاهی نیازمند صرف زمان و هزینه زیادی میباشد. بهمنظور غلبه بر این مشکلات، توسعه روابط و مدلهای پیشبینی کننده برای تخمین ویژگیهای مکانیکی در مهندسی سنگ، بسیار مهم میباشد. این مطالعه با استفاده از آنالیز رگرسیون چندمتغیره، به پیشبینی مقاومت فشاری تکمحوری و مدول الاستیسیته ماسهسنگها از طریق خصوصیات پتروگرافی میپردازد. به همین منظور، تعداد 20 بلوک ماسهسنگ از نقاط مختلف سازند قرمز بالایی در جنوب غرب قم جمعآوری شده است. مطالعات پتروگرافی شامل تعیین 16 پارامتر پتروگرافی برای همه نمونهها انجام شده است. همچنین به منظور تعیین ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی شامل تخلخل، دانسیته، مقاومت فشاری تکمحوری و مدولالاستیسیته، نمونهها مورد آزمایش قرار گرفتهاند. به منظور تخمین مقاومت فشاری تکمحوری و مدولالاستیسیته ماسهسنگهای مورد مطالعه با استفاده از خصوصیات پتروگرافی، آنالیز رگرسیون ساده و چندمتغیره انجام شده است. سرانجام تعدادی معادله پیشبینی کننده چندمتغیره برای پیشبینی ویژگیهای مکانیکی با استفاده از خصوصیات پتروگرافی توسعه داده شده است. عملکرد پیشبینی معادلات توسعه داده شده با استفاده از شاخصهای آماری R، RMSE و VAF ارزیابی شده است. نتایج نشان میدهد معادلات توسعه داده شده در این مطالعه دقت پیشبینی بالایی دارند.
خصوصیات پتروگرافی,مقاومت فشاری تک محوری,مدول الاستیسیته,آنالیز رگرسیون,ماسه سنگ
https://nfag.basu.ac.ir/article_3162.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_3162_d16373e05c0d7041af97ce3baea2c345.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
14
27
2020
05
21
مروری بر ژئوشیمی و محیط تکتونیکی تشکیل پهنه های افیولیتی ایران
158
171
FA
علی
امامعلی پور
0000-0001-8349-0292
گروه مهندسی معدن، دانشگاه ارومیه، ارومیه
a.imamalipour@urmia.ac.ir
حسنیه
نظری
گروه مهندسی معدن، دانشگاه ارومیه، ارومیه
nazarihosnie@yahoo.com
مسعود
اسمعیل زاده
گروه مهندسی معدن، دانشگاه ارومیه، ارومیه
m.esmailzadeh69@gmail.com
10.22084/nfag.2020.19551.1381
رخنمونهای افیولیتها و ملانژهای افیولیتی بطورگسترده در ایران پخش شده است. اﻓﯿﻮﻟﯿﺖ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از ﺳﻨﮓﻫﺎی ﻣﺎﻓﯿﮏ و اوﻟﺘﺮاﻣﺎﻓﯿﮏ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳـﺖ ﻣـﻨﻈﻢ ﯾـﺎ ﻻﯾـﻪﻻﯾـﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﯾﺎ در اﺛﺮ ﺗﻨﺶﻫﺎی زﻣﯿﻦﺳﺎﺧﺘﯽ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺨﻠﻮط ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺑﻪ اﻓﯿﻮﻟﯿﺖ؛ ﮐﻤـﭙﻠﮑﺲ افیولیتی، ﺳـﺮی اﻓﯿﻮﻟﯿﺘﯽ، و ﺳﺮاﻧﺠﺎم آﻣﯿﺰهرﻧﮕﯿﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ از ﻣﯿﺎن آنﻫﺎ واژه آﻣﯿـﺰهرﻧﮕـﯿﻦ (ﮐـﺎﻟﺮد ﻣﻼﻧـژ )ﮐﺎرﺑﺮد بیشتری دارد. با توجه به تنوع کارهای تحقیقاتی انجام شده در این زمینه و عدم وجود یک مقاله مروری، انجام کار پژوهشی جدید را لازم نموده است. هدف از نگارش این مقاله مروری بر ژئوشیمی و محیط تکتونیکی تشکیل پهنههای افیولیتی ایران است. نتایج این تحقیقات نشان میدهند که از نظر پراکندگی، افیولیتهای ایران از نوع ملانژ بوده که در دو گروه نوار افیولیت- رادیولاریتی زاگرس و نوار حلقوی ایران مرکزی قابل ذکر میباشند. در جنوب غربی زاگرس، دو بخش جدا از هم به نام افیولیتی کرمانشاه و نیریز رخنمون دارد. افیولیتهای ایران مرکزی که با نام نوارهای حلقوی خرده قارهی مرکزی (سبزوار، شمال تربتحیدریه جنوب بیرجند)، شمال غرب ایران (ماکو- خوی) و شرق ایران مرکزی (شمال مکران و شمال نائین) دراثر عمل فرورانش، بخشی از گوشتهی بالایی و پوستهی اقیانوسی به صـورت مجموعهی درهمی (ملانژ افیولیتی) برجای مانده است. همچنین نتایجی بسیار از مطالعات ژئوشیمیایی بر روی افیولیتهای ایران، وابستگی بازالتهای پشتههای میان اقیانوسی (MORB) و تولئیتهای جزایر قوسی (IAT) را نشان داده است. هردو گروه بازالتهای سـابآلکالن وآلکـالن را در افیولیتهای کرمانشاه شناسایی کردهاند. در افیولیتهای نیریز و شهر بابک انواع متعددی از بازالت که ویژگی IAT دارند، شناسایی و گزارش شده است. ترکیب شیمیایی افیولیت سبزوار نیز ویژگیهای ژئوشیمیایی نوع IAT را نشان میدهد. در افیولیت بند زیارت (باختر مکران) نیز دو نوع گدازه بازالتی شناسایی شده است.
افیولیت ایران,محیط تکتونیکی,ژئوشیمی,پشته های میان اقیانوسی,جزایر قوسی
https://nfag.basu.ac.ir/article_3170.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_3170_2af821e7fd42fd918c0299c979a134c9.pdf