دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
محیط تکتونیکی و پتروژنز دایکهای موجود در توده گرانیتوئید جنوب قروه (کردستان)
1
13
FA
اشرف
ترکیان
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
a.torkian@basu.ac.ir
ثریا
کیانی نهاد
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
10.22084/nfag.2018.2447
منطقه مورد مطالعه در جنوب شهر قروه (استان کردستان) و در پهنه سنندج- سیرجان قرار دارد. بر اساس مشاهدات صحرایی دایکهای مافیک و حدواسط از نوع دایکهای سینپلوتونیک میباشند. مطالعات سنگنگاری نشان میدهد ترکیب آنها گابرویی، گابرودیوریتی، دیوریتی، مونزودیوریتی و کوارتز مونزودیوریتی است. کانیهای اصلی آنها عبارتاند از کلینوپیروکسن، ارتوپیروکسن، هورنبلند و پلاژیوکلاز، فلدسپارپتاسیم و کوارتز. آپاتیت، اسفن، زیرکن و کانیهای فلزی جزء کانیهای فرعی این سنگها محسوب میشوند. کلیه دایکها دارای ماهیت تولئیتی هستند که در یک محیط وابسته به قوس در حاشیه فعال قارهای نفوذ کردهاند و این موضوع بهواسـطه غنیشدگی آنها از LILE (مانند Cs، Rb) U و، Pb، Yb، Hf و Ta و تهیشدگی از HFSE (مانند Nb و Ba) و بالا بودن نسبت LILE/HFSE در آنها مورد تائید قرار میگیرد. غنیشدگی از LILE و Pb شواهدی از آلایش پوستهای هستند. نسبتهای بالا La/Ta و La/Nb و غنیشدگیLILE و LREE دایکهای مورد مطالعه حکایت از این دارد که آنها از گوشته لیتوسفری غنیشده مشتق شدهاند. غنیشدگی عناصر LREE نسبت به HREE نشانگر وجود فاز گارنت یا آمفیبول در سنگ منشایی میباشد که این عناصر در آنها تمرکز یافتهاند.
دایک,گابرو,دیوریت,تولیئت,قوس قارهای,سنندج,قروه
https://nfag.basu.ac.ir/article_2447.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2447_31e54c8b69143fa12a7f1ca31431d5b4.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
ژئوشیمی و تعیین ذخیره فلدسپار معدن طجر (سامن، استان همدان)؛ براساس دادههای اکتشافی ضمن استخراج
14
25
FA
زینب
شریفی سرشت
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیامنور همدان، همدان
kooshen13690@gmail.com
حسین
شهبازی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
shahbazi.h@gmail.com
فاطمه
دارابی
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیامنور اصفهان، اصفهان
fatemehdarabi20@yahoo.com
محمد هادی
احمدی
گروه زمینشناسی، دانشگاه آزاد شمال تهران، تهران
hadivela@yahoo.com
10.22084/nfag.2018.2448
کانسار فلدسپار سدیک طجر در 15 کیلومتری جنوبغرب شهر ملایر، 4 کیلومتری شمالغرب شهرستان سامن، در استان همدان و غرب ایران واقع شده است. منطقه مورد مطالعه در بخش شمالی پهنه زمینشناسی سنندج-سیرجان واقع شده است. عملیات اکتشافات تفصیلی در این منطقه، برای مشخص کردن روند گسترش ماده معدنی و تعیین هندسه کانسار انجام شده است. برای این منظور با در نظر گرفتن ریختشناسی منطقه و نحوه گسترش کانسنگ، شبکه اکتشافی مربعی شکل طراحی شد و تعداد 45 دهانه چال اکتشافی (متراژ کلی 520 متر) حفر گردید. به منظور تعیین شکل ماده معدنی نیز ستون چینهشناسی ماده معدنی و سنگهای همبر رسم و در نهایت با تهیه نیمرخهای زمینشناسی آنها، حجم واقع در بین سطوح محصور هر مقطع محاسبه گردید و نهایتاً ذخیره ماده معدنی تعیین شد. در مجموع نتایج حاصل از اکتشافات تفصیلی نشان میدهد که کانسار فلدسپات طجر دارای حجم 99286 مترمکعب و تناژ قطعی 258145 تن است. کانسار فلدسپات طجر از نوع سدیک و ترکیب آن الیگوکلاز و آلبیت است.
فلدسپار,اکتشاف تفصیلی,کانسار طجر,سامن,همدان
https://nfag.basu.ac.ir/article_2448.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2448_bccdae5efb51dd7e731cb9f075212abf.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
تعیین شکنندگی پریدوتیتها با استفاده از خصوصیات فیزیکی و مکانیکی (مطالعه موردی: هرسین، استان کرمانشاه)
26
38
FA
محمدحسین
قبادی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
amirghibadi@yahoo.com
مهرداد
امیری
0000-0002-1335-5068
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
a.mehrdad1372@yahoo.com
فرهاد
آلیانی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
alianifarhad@gmail.com
10.22084/nfag.2018.16011.1302
پارامترهای مقاومتی سنگ علیالخصوص شکنندگی یکی از مهمترین ویژگیهای کنترل کننده رفتار ماده سنگ است. شکنندگی تابعی از مقاومت است که نشاندهنده استحکام سنگ در مقابل تغییر شکل در محدوده الاستیک میباشد. آسیب سنگ تا حد زیادی تابع خواص سنگ میباشد. با توجه به این که شکنندگی در پروژههای مهندسی سنگ اهمیت به سزایی دارد و روشهای مستقیم برای اندازهگیری شکنندگی استاندارد نشدهاند. در این پژوهش با استفاده از آزمون سرعت موج p، دانسیته خشک، جذب آب، آزمون چکشاشمیت، بار نقطهای و همینطور مقاومت فشاری تکمحوری و کشش برزیلی بر روی ۱۰ بلوک از پریدوتیتهای واقع در هرسین، استان کرمانشاه، ضمن تعیین مفاهیم شکنندگی ارتباط پارامترهای شکنندگی با خصوصیات فیزیکی و مکانیکی تعیین گردیده است. براساس نتایج بدست آمده، رابطه منطقی و قابل قبولی بین دانسیته خشک و آزمایش سرعت صوت با شکنندگی سنگ وجود ندارد. بیشترین انطباق بین آزمایش درصد جذب آب، آزمایش چکشاشمیت و آزمایش بار نقطهای به ترتیب با مقادیر شاخص شکنندگی BI، BI و B3 میباشد. که میزان همبستگی این شاخصها به ترتیب ۰/۷۶(r) ، (r) ۰/۷۹و (r)۰/۹۸ میباشد. در واقع خصوصیات مکانیکی این سنگها نسبت به خصوصیات فیزیکی انطباق بیشتری را با شاخص شکنندگی نشان میدهد.
پریدوتیت,هرسین,شکنندگی,خصوصیات فیزیکی,خصوصیات مکانیکی
https://nfag.basu.ac.ir/article_2449.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2449_5ba32dccc41da6d7bf6129fd33ebdd8f.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
تخمین و ردهبندی ذخیره کانسار سرب و روی ارهگیجه رباط خمین استان مرکزی با استفاده از روشهای زمینآماری
39
53
FA
رضا
احمدی
گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اراک، اراک
rezahmadi@gmail.com
سید میعاد
سادات کودهی
گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اراک، اراک
miaad.sadat@gmail.com
10.22084/nfag.2018.15657.1296
ذخایر معدنی براساس معیارهای مختلفی ردهبندی میشوند. روشهای زمینآماری ازجمله دقیقترین روشهای تخمین و ردهبندی ذخایر معدنی میباشند. مهمترین روشهای زمینآماری ردهبندی ذخایر معدنی شامل ردهبندی با استفاده از تعداد و کیفیت پراکندگی دادههای شرکتکننده در تخمین، ردهبندی با استفاده از خطای واریانس کریجینگ و ردهبندی با استفاده از کارآیی کریجینگ میباشد. در پژوهش حاضر ذخیره توده کانسار سرب و روی ارهگیجه رباط واقع در محدوده پیرامون شهر خمین در استان مرکزی با استفاده از روشهای مذکور، به سه رده ذخایر قطعی، احتمالی و ممکن، ردهبندی شده است. جهت شناخت بهتر کانسار و ماهیت ماده معدنی، ابتدا لاگ لیتولوژی تمام گمانهها و مدل سهبعدی لیتولوژی محدوده کانسار با استفاده از نرمافزار Rockworks ترسیم شد. برای تخمین ذخیره کانسار بعد از واریوگرافی منطقه با نرمافزار SGeMS از روش زمینآماری لاگ کریجینگ معمولی بلوکی بهکمک نرمافزار Datamine استفاده شد. متوسط عیار و ذخیره کانسار نیز با در نظر گرفتن شرایط مختلف اقتصادی، بهازای عیارحدهای 5/1، 2 و 3 درصد تعیین شد. مقایسه نتایج پژوهش نشان میدهد که اختلاف میزان ذخیره ردهبندی شده با روشهای مختلف، نسبتاً زیاد است. روش استفاده از تعداد و کیفیت پراکندگی دادههای شرکتکننده در تخمین نسبت به دو روش دیگر میزان ذخیره قطعی بیشتری را نتیجه میدهد اما دقت دو روش دیگر در این مورد بیشتر است، بنابراین در عمل استفاده از این دو روش به روش استفاده از تعداد و کیفیت پراکندگی دادههای شرکتکننده در تخمین، ارجحیت دارند. میزان ذخیره احتمالی محاسبه شده با هر سه روش به یکدیگر نزدیک میباشد.
روشهای زمینآماری,کریجینگ,Datamine,تخمین ذخیره,کانسار سرب و روی ارهگیجه رباط خمین
https://nfag.basu.ac.ir/article_2450.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2450_d16dfc93d0cd5c41929dfa4915780d13.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
بررسی رابطه خصوصیات فیزیکی و مکانیکی با ویژگیهای سنگشناسی در سنگهای گرانیتوئیدی
54
64
FA
محمد حسین
قبادی
گروه زمینشناسی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
amirghobadi@yahoo.com
لیلا
احمدی
گروه زمینشناسی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
ll.ahmadi@yahoo.com
میرمحمد
میری
گروه زمینشناسی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
سیدهراضیه
جعفری
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیامنور، ایران
10.22084/nfag.2018.14348.1268
در این پژوهش رابطه بین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی با ویژگیهای سنگشناسی در سنگهای گرانیتوئیدی در سه نوع بافت مختلف بررسی گردیده است. بر اساس بررسیهای صحرایی گرانیتهایی با بافتهای درشتدانه، متوسطدانه و ریزدانه به ترتیب از سه منطقه گلپایگان (حسن رباط)، الیگودرز (معدن پیرتاک) و بروجرد (تواندشت) انتخاب و نمونهبرداری شده است. با مطالعات آزمایشگاهی بر روی این نمونهها ترکیب کانیشناسی و سنگشناسی تعیین گردیده است. با توجه به آزمونهای استاندارد بعضی از خصوصیات فیزیکی مانند تخلخل، چگالی سنگ و بعضی از خصوصیات مکانیکی مانند مقاومت بار نقطهای و مقاومت فشاری تکمحوری نمونهها محاسبه شده است. سپس روابط بین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی با ویژگیهای سنگشناسی مورد بررسی قرار گرفته است. بررسیها نشان داد که در سنگهای گرانیتوئیدی مورد مطالعه اثر نوع بافت بر روی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سـنگ بیشتر از ترکیـب کانیشناسی اسـت. همچنین یافتهها موید این است که بررسی ویژگیهای سنگشناسی به عنوان یک شاخص اولیه میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
خصوصیات فیزیکی,خصوصیات مکانیکی,مرز کانیها,تخلخل
https://nfag.basu.ac.ir/article_2451.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2451_e35f61e9fe90663ace7aeb856bb4df00.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
تأثیر چگالی و تخلخل بر میزان دقت روابط تخمین مقاومت فشاری تکمحوری و مدول الاستیسیته سنگآهک از سختی واجهشی اشمیت
65
76
FA
امین
جمشیدی
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان
jamshidi.am@lu.ac.ir
10.22084/nfag.2018.15464.1290
در تحقیق حاضر، تاثیر چگالی و تخلخل بر میزان دقت روابط تخمین مقاومت فشاری تکمحوری و مدولالاستیسیته از سختی واجهشی اشمیت بررسی شده است. برای رسیدن به این اهداف، 15 نمونه سنگآهک تهیه و ویژگیهای فیزیکی (چگالی و تخلخل) و مکانیکی (مقاومت فشاری تکمحوری، مدول الاستیسیته و سختی واجهشی اشمیت) آنها تعیین شده است. در ادامه آنالیزهای رگرسیونی ساده و چند متغیره بر اساس سختی واجهشی اشمیت، چگالی و تخلخل برای تخمین مقاومت فشاری تکمحوری و مدول الاستیسیته ارائه شده است. روابط ارائه شده بر اساس آزمونهای آماری مورد بررسی قرار گرفتند که نشان دهنده صحت و دقت مناسب آنها میباشد. مقایسه روابط ساده و چند متغیره نشان میدهد چگالی و تخلخل نقش مهمی در افزایش میزان دقت تخمین مقاومت فشاری تکمحوری و مدول الاستیسیته از سختی واجهشی اشمیت دارند. همچنین نتایج دلالت بر این دارد هنگامی که سختی واجهشی اشمیت و چگالی به عنوان پارامتر ورودی رابطه رگرسیون استفاده میشوند، مقدار ضریب تعیین برای تخمین مقاومت فشاری تکمحوری و مدول الاستیسیته به ترتیب برابر با 88/0 و 83/0 هستند. در حالی که اگر سختی واجهشی اشمیت و تخلخل به عنوان پارامتر ورودی استفاده شوند، مقدار ضریب تعیین برای تخمین مقاومت فشاری تکمحوری و مدول الاستیسیته به ترتیب برابر با 91/0 و 74/0 هستند.
تخلخل,چگالی,سختی واجهشی اشمیت,مدول الاستیسیته,مقاومت فشاری تک محوری
https://nfag.basu.ac.ir/article_2452.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2452_9fa4bc1958d170c70c13103d2bee961a.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
بررسی آلودگی فلزات سنگین در خاکهای اطراف لندفیل بهشهر
77
88
FA
فاطمه
حسین زاده
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
fatemeh.hoseinzadeh2016@gmail.com
علی اکبر
مومنی
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
ali_moomeni@yahoo.com
رحیم
باقری
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
rahim.bagheri86@gmail.com
10.22084/nfag.2018.13976.1262
بررسی زیستمحیطی محل دفن پسماندهای شهری به دلیل پتانسیل بالای ایجاد آلودگیها، از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از این مطالعه، بررسی آلودگی فلزات سنگین در خاکهای اطراف سایت دفن زباله شهر بهشهر میباشد. بدین منظور تعداد 12 نمونه خاک سطحی از محل دفن زباله و زمینهای کشاورزی اطراف آن جمعآوری شده و نمونهها پس از آمادهسازی جهت اندازهگیری 35 عنصر توسط دستگاه ICP-OES، آنالیز شدند و از بین عناصر آنالیز شده، 8 عنصر کبالت، روی، مس، آرسنیک، مولیبدن، کروم، نیکل و کادمیوم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. همچنین به منظور ارزیابی احتمالی از تاثیر این لندفیل بر روی آلودگی خاکهای اطراف، یک نمونه از شیرابه گرفته شده و با استفاده از دستگاه ICP-MS آنالیز گردید. نتایج بدست آمده با 4 استاندارد آلودگی مقایسه گردید. آنالیز آماری بر روی نتایج بدست آمده با استفاده از ماتریس پیرسون، شاخص غنیشدگی، فاکتور آلودگی و فاکتور بار آلودگی انجام گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که میانگین غلظت کبالت، کادمیوم، روی، مس، آرسنیک و نیکل در تمامی نمونهها نسبت به استاندارد بالاتر بوده است. خاکهای مورد مطالعه از نظر آلودگی انسان زاد در رده متوسط قرار داشته و از نظر غنیشدگی روند Cd>As>Zn>Cu>Ni>Co>Cr>Mo مشاهده گردید. فاکتور بار آلودگی نشان میدهد که نمونه محل لندفیل و نمونههای شماره 4 و 5 بیشترین مقدار آلودگی را دارا میباشند
فلزات سنگین,دفن زباله,آلودگی,شیرابه,پسماند
https://nfag.basu.ac.ir/article_2453.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2453_b10ab10c6170e7181776c83366ac6e43.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
چینخوردگی واحدهای نئوژن؛ شاهدی بر تکتونیک فعال در شمالغرب بیرجند
89
101
FA
مهدی
یوسفی
گروه زمینشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند
geomehdi66@birjand.ac.ir
محمد مهدی
خطیب
گروه زمینشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند
mkhatib@birjand.ac.ir
ابراهیم
غلامی
گروه زمینشناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند
egholami@birjand.ac.ir
10.22084/nfag.2018.15031.1282
زمینساخت منطقه شمالغرب بیرجند عمدتا تحت تاثیر عملکرد بخش غربی پهنه گسلی شکرآب قرار دارد. نتایج چهار شاخص SL, Smf ,Vf و Er در شمالغرب بیرجند، مقادیر بالایی را برای SL (707) و Er (58/0) و مقادیر پایینی را برای Vf (94/0) و Smf (14/1) نشان میدهد که همراه با شواهد نوزمینساختی مثل قطعشدگی و کجشدگی در رسوبات کواترنری، وجود سه نسل از تراسهای رودخانهای بریده شده، پشتههای مسدود کننده و پرتگاههای گسلی، حاکی از پویایی زمینساختی در این منطقه میباشد. همچنین میزان بعد فرکتال آبراهههابرای این بخش گسل393/1 میباشد که فعالیت بالای زمینساختی را تائید میکند. مقطع عرضی عمود بر این پهنه گسلی، نشانگر سه گسل با روند شرقی غربی موازی با هم میباشد. با توجه به رخداد مهاجرت عرضی در این منطقه، و همچنین انطباق کانون زمینلرزه اخیر بر روی چین راندگی شمالغرب بیرجند، برخاستگی رسوبات در امتداد روند دوم گسلی (F2) را به عنوان چینخوردگی وابسته به گسل معرفی میکنیم. این تاقدیس، چینی نامتقارن با یال شمالی کم شیب و یال جنوبی پرشیب میباشد که برخاستگی بیشتر در دامنه شمالی را نشان میدهد؛ و در اثر عملکرد آن به همراه پس راندگی با شیب در جهت جنوب، موجب برخاستگی تاقدیس شدهاند. با توجه به اختلاف شیب یالهای شمالی و جنوبی تاقدیس شمال غرب بیرجند و همچنین اختلاف ارتفاع محل اتصال یال تاقدیس به دشت شمالی نسبت به محل اتصال تاقدیس به دشت جنوبی و همچنین ظهور پرتگاههای موازی با گسل اصلی به دلیل رشد و مهاجرت عرضی گسل، که خود را با تغییرات توپوگرافی در مقطع چینخوردگی نشان میدهند، چینخوردگی در شمالغرب بیرجند را از نوع چینخوردگی وابسته به انتشار گسل در نظر میگیریم.
شمال غرب بیرجند,چینخوردگی,تکتونیک فعال,گسلش
https://nfag.basu.ac.ir/article_2454.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2454_020ee3be92182dfac227a765e2005e0f.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
تحلیل رسوبشناختی سیستمهای رودخانهای
102
124
FA
رضا
بهبهانی
گروه زمینشناسی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
سعید
خدابخش
گروه زمینشناسی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
10.22084/nfag.2018.2455
در این پژوهش علاوه بر آن که برخی از دیدگاههای پژوهشی رودخانهها مطرح میگردند، دستاوردها و دیدگاههای رسوبشناختی رودخانههای ایران با تفضیل بیشتری مورد بررسی قرار میگیرند. یکی از مهمترین مسایل زیستمحیطی، مساله آلودگی در رسوبات یا آب رودخانه است. تمرکز فلزات آلاینده در رسوبات رودخانهای به شاخصهای گوناگونی مانند ویژگیهای فیزیکوشیمیایی محیط رودخانه و ویژگیهای ژئوشیمیایی فلزات مورد نظر بستگی دارد. روشهـای تـعیین غلـظت کـل (Total content) و استـخراج تـرتیبی (Sequential extraction) گونههای مختلف فلزات در تعیین آلایندگی فلزات کاربرد دارند. در پژوهشهای با محوریت GIS، نقشههای تغییرات رودخانه (در بازههای زمانی مشخص) و پهنهبندی سیلاب در مدیریت دشت سیلابی کاربرد وسیعی دارند. در بحث مهندسی رودخانه، برخی از روشهای معمول در بررسی پدیده سیلاب شامل مدل رقومی ارتفاعی، مدل روندهای هیدرولوژیکی و شبکه نامنظم مثلثی (Triangular irregular net) به کار برده میشود. از مباحث دیگر مرتبط در این راستا، بررسی آستانه حرکت دانهها و پیشبینی رفتار رودخانهها (برمبنای مدلهای شبکههای عصبی مصنوعی و مدلهای بر پایه روشهای آماری مانند روش رگرسیون خطی و غیر خطی، روشهای همبستگی پیرسون، اسپیرمن و من-کندال) است. بررسی آستانه حرکت دانههای رسوبی با روشهایی مانند دبی واحد جریان، تنش برشی بحرانی و میانگین سرعت بحرانی جریان انجام میگردد. مهمترین محورهای مرتبط با رسوبشناسی رودخانهای شامل ریختشناسی رودخانه، رژیم جریانی و اشکال بستر، طبقهبندی تودههای کانال رودخانهای و درههای پرشده، فرم سیستمهای رودخانهای، مقیاسهای رسوبی در رسوبات رودخانهای، رخسارههای رسوبی، عناصر ساختاری، بار رسوبی و روند ریزشوندگی رسوبات میباشد. ساختار رودخانهای شامل شکل هندسی و آرایش داخلی نهشتههای کانال و سرریز در توالیهای رودخانهای است. تحلیل عناصر ساختاری یک روش نسبتا جدید برای تفسیر رخسارههای رودخانهای است. تنوع انواع کانال و انواع نهشتهها در محیطهای رودخانهای به دلیل گستردگی عوامل وابسته به یکدیگر حاکم بر رسوبگذاری رودخانهای است. طبقهبندیهای رخساره سنگی، سطوح محدودکننده و عناصر ساختاری از مهمترین روشهای تحلیل عناصر ساختاری رودخانهای هستند.
رسوبشناسی رودخانهای,ساختار رودخانهای,عناصر ساختاری,آلایندگی فلزات,پهنهبندی سیلاب,ریختشناسی رودخانه
https://nfag.basu.ac.ir/article_2455.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2455_55cf651d5e06cbfdc06bafb66e99307c.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
مطالعه آزمایشگاهی بررسی اثر ژئومتری ترک ایجاد شده در دیواره چاه، بر روی فشارشکست هیدرولیکی
125
138
FA
صادق
حصاری
گروه مهندسی معدن دانشگاه بینالمللی امام خمینی، قزوین
sadegh.hesari90@gmail.com
مهدی
حسینی
گروه مهندسی معدن دانشگاه بینالمللی امام خمینی، قزوین
mahdi_hosseini@ikiu.ac.ir
10.22084/nfag.2018.16147.1306
اصطلاح شکست هیدرولیکی بیانگر فرآیند شروع و گسترش ترک در سنگ ناشی از فشار هیدرولیکی اعمال شده توسط سیال است که روشی برجا برای ارزیابی وضعیت تنشهای زمین و افزایش بهرهوری از مخازن نفتی است. در این تحقیق با انجام آزمونهای آزمایشگاهی، اثر ژئومتری ترک ایجاد شده در دیوارهی چاه بر روی فشار شکست هیدرولیکی بررسی میشود. این بررسی از این جهت اهمیت دارد که شرکتهای مجری عملیات شکست هیدرولیکی همواره سعی بر این دارند که هزینهی ناشی از خرید پمپ را کاهش دهند. از اینرو بررسی فشار میتواند در انتخاب علمی یک پمپ مناسب، مفید واقع شود. برای انجام آزمایش یک سری نمونههای استوانهای تو خالی جدار ضخیم از گچ با قطر خارجی 73 میلیمتر و قطر داخلی 25 میلیمتر و ارتفاع 150 میلیمتر آماده میشود، در این نمونهها ترکهای مصنوعی ایجاد کرده و اثر طول، ارتفاع و عرض ترک بر روی فشار شکست هیدرولیکی بررسی میشود. این آزمایش را برای چند حالت مختلف انجام داده و در هر سری یکی از پارامترها را تغییر داده و دو پارامتر دیگر ثابت نگه داشته میشود و تاثیر هر یک از این پارامترها بر روی فشار شکست هیدرولیکی بررسی میشود. برای ساخت نمونههای مصنوعی استوانهای توخالی قالبی ساخته شد تا این نمونههای ترکدار آماده شود. نتایج آزمایشگاهی نشان میدهد که فشار شکست هیدرولیکی با افزایش طول و ارتفاع ترک، بهصورت خطی کاهش مییابد و با افزایش عرض ترک، بهصورت غیرخطی کاهش مییابد. همچنین اثر طول ترک بر روی فشار شکست هیدرولیکی بیشتر از ارتفاع ترک و آن نیز بیشتر از عرض ترک است.
شکست هیدرولیکی,چاه,عرض ترک,طول ترک,ارتفاع ترک
https://nfag.basu.ac.ir/article_2456.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2456_e320eaef99b9bbd04f15acf80a8997c4.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
بررسی زمینشیمی زیستمحیطی اثرات آبیاری پساب بر خاکهای کشاورزی و سطحی جنوب شهر تربت حیدریه، استان خراسان رضوی، شمالشرق ایران
139
152
FA
سید علی
مظهری
0000-0003-1115-231X
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیامنور، صندوق پستی 4697-19395، تهران، ایران
ali54894@yahoo.com
فهیمه
شیبانی
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیامنور، صندوق پستی 4697-19395، تهران، ایران
sheibani8110@gmail.com
علیرضا
مظلومی بجستانی
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیامنور، صندوق پستی 4697-19395، تهران، ایران
alr.mazloumi@gmail.com
10.22084/nfag.2018.16405.1315
زمینهای کشاورزی جنوب شهر تربت حیدریه به مدت بیش از 30 سال با پساب شهری آبیاری شدهاند. در این پژوهش ترکیب شیمیایی و خواص فیزیکوشیمیایی خاکهای آلوده آبیاری شده با پساب و میزان فلزات سنگین سبزیجات کشت شده بر روی این خاکها تعیین شده و با نمونههای غیرآلوده مقایسه شده است. در خاکهای آلوده میزان pH (8/7- 5/7) کمتر و درصد ماده آلی (بیش از 3/2) بیشتر از سایر خاکها (با pH بالای 8 و درصد ماده آلی کمتر از یک) میباشد. مقادیر یکسان اکسیدهای اصلی و روند مشابه الگوهای عناصر نادر خاکی (REE) در تمام نمونههای خاکی، مواد مادر مشابه در تشکیل آنها را پیشنهاد میدهد. با اینحال میزان عناصر کمیاب در خاکهای آلوده و سایر نمونهها بسیار متفاوت است. خاکهای آلوده شده با پساب غنیشدگی قابلملاحظه در بسیاری از عناصر بالاخص فلزات سنگین نشان میدهند. خاکهای آلوده در مقایسه با سایر نمونهها نسبتهای <sup>206</sup>Pb/<sup>204</sup>Pb، <sup>207</sup>Pb/<sup>204</sup>Pb، <sup>208</sup>Pb/<sup>204</sup>Pb و <sup>206</sup>Pb/<sup>207</sup>Pb پایینتر و <sup>208</sup>Pb/<sup>206</sup>Pb بالاتری دارند که نشان از تأثیر منابع بشرزاد بر ترکیب این خاکها دارد. زیستدسترسپذیری فلزات سنگین در خاکهای آلوده به نسبت سایر خاکها بسیار افزایش یافته و موجب بالا رفتن ضریب انتقال به گیاه و تمرکز بالای فلزات سنگین در سبزیجات کشت شده بر روی این خاکها شده است. غلظت فلزات سنگین Cd، Cr و Pb در سبزیجات آلوده به بالاتر از حداکثر غلظت مجاز میرسد.
زمینشیمی,پساب,آلودگی خاک,فلزات سنگین,تربت حیدریه
https://nfag.basu.ac.ir/article_2457.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2457_8d2da72ea105313ed3d553c196d5e6b7.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی
2228-5873
2981-0264
12
24
2018
10
23
شیمی و مکانیسم تشکیل گارنتها در متاپلیتها و متابازیتهای کمپلکس دگرگونی گل گوهر، استان کرمان
153
170
FA
حسین
فاتحی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان
hoseinfatehi61@gmail.com
10.22084/nfag.2018.16512.1319
شواهد بافتی ثبت شـده در گارنتهای موجود در متاپلیتها و متابازیتهای کـمپلکس دگرگونی گـلگـوهـر در جـنوبشـرق زون سنندج-سیرجان، نشانههای رشد همزمان با شیستوزیته S<sub>1</sub>، بعد از شیستوزیته S<sub>1</sub>، همزمان با شیستوزیته S<sub>2</sub> و بعد از شیستوزیته S<sub>2</sub> را نـشان میدهند و وجود دو نسل از گارنت (Grt<sub>Ia</sub>, Grt<sub>Ib</sub>) در یک نمـونه واکنش Grt<sub>Ia</sub>+Bt<sub>I</sub>=Bt<sub>II</sub>+Grt<sub>Ib</sub>+Qz+H<sub>2</sub>O را بـرای آنها پیـشنهاد میکند. پروفیلهای ترکیبی بلورهای گارنت در متاپلیتها و متابازیتهای گلگوهر کاهش سازندههای اسپسارتین و X<sub>Fe</sub> و افزایش سازندههای پیروپ و آلماندن را از مرکز به سمت حاشیه بلورها نشان میدهند و حاکی از تبلور آنها در طی دگرگونی پیشرونده میباشند. افزایش Mn در هسته گارنتها حاکی از رشد بلوری و تفریق عناصر مرتبط با فرآیندهای دگرگونی میباشد. از طرفی عدم منطقهبندی مشخص عناصر Ca و Al از هسته به حاشیه گارنتها و تغییرات ناچیز عنصر Fe از مرکز به سمت حاشیه میتواند به دلیل بسته بودن سیستم دگرگونی و عدم اکسیداسیون Fe<sup>2+</sup>/Fe<sup>3+</sup> باشد و نشانگر آن است که رشد گارنتها در اثر پدیده رشد بلوری و تفریق عناصر در طی دگرگونی رخ داده است. در فیلونیتهای گاربنشیفر افزایش منیزیم و آهن از مرکز به سمت حاشیه گارنتها همراه با افزایش Ca در هورنبلندها و کاهش Ca و آنورتیت از مرکز به سمت حاشیه پلاژیوکلازها پیشنهاد میکند که گارنتها، احتمالاً در اثر واکنش بین آمفیبول و پلاژیوکلاز، طبق واکنشHornblende + Anorthite = Garnet + Quartz + H<sub>2</sub>O بـوجود آمـده باشند. درشتشدگی و رشد سریع پورفیروبلاستهای فراوان هورنبلند همراه با بوجود آمدن بلورهای گارنت، باعث کاهش H<sub>2</sub>O و افزایش CO<sub>2</sub>سیال شده که بلورهای کلسیت تشکیل شده در زمینه سنگ، این موضوع را نشان میدهند.
متاپلیت,متابازیت,گارنت,کمپلکس گلگوهر,زون سنندج-سیرجان
https://nfag.basu.ac.ir/article_2458.html
https://nfag.basu.ac.ir/article_2458_6f844a29f6a419d0269846c9d32aaa7a.pdf