ORIGINAL_ARTICLE
تاثیر گسل های عرضی در هـندسه، پایانهها و فعالیت گـسل طالقان براساس شواهـد ریختزمین ساختی و مغناطیس هوایی
با تلفیق دادههای زمینشناسی، زمینریختشناسی، مغناطیس هوایی و دورسنجی، گسترش و ماهیت پایانههای گسل طالقان در جنوب البرز مرکزی مورد بررسی قرار گرفته است. گسل طالقان توسط سه گسل پیسنگی عرضی قطع میشود که از نظر سن و ماهیت با یکدیگر متفاوت هستند. شواهد زمینشناسی در طول دره کرج نشان میدهد که گسلش پیسنگی با روند شمال – جنوب در امتداد این دره بر رسوبگذاری در فرادیواره گسل طالقان طی ائوسن تاثیر گذاشته است. پایانه غربی گسل طالقان در زیر نهشتههای کواترنری مخروطافکنه که شواهدی از دگرریختی کواترنری نشان میدهند، مدفون است. چندین خطواره در این نهشتهها به نقشه درآمدهاند که یک ساختار دم اسبی را برای پایانه غربی گسل طالقان پیشنهاد میکنند. محاسبه اندیسهای زمینریختشناسی در این منطقه (Af, Vf, Hi, Smf) فعالیت زمینساختی بالایی (Iat: class 3) را نشان میدهد. پایانه شرقی گسل طالقان با یک گسل تراگذر حاشیه کافت متصل میشود. قطعه غربی گسل طالقان از دره کرج به سمت غرب فعال بوده و پتانسیل خطر لرزهای بالایی را برای شهرهای تهران، کرج، هشتگرد و طالقان ایجاد کرده است.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1184_07dc38792a198c84e891eb49c57bb54b.pdf
2015-05-22
1
15
گسل طالقان
گسلش پیسنگی
البرز مرکزی
پایانه گسلی
محسن
احتشامی معینآبادی
1
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
برآورد میزان سختی و توان سایش پذیری قطعات تشکیل دهنده کنگلومرایی در مسیر تونل انتقال آب گلاب 2 توسط آزمون سایش سورشار (CAI)
امروزه برای پی بردن به خصوصیات ژئومکانیکی، آزمونهای زیادی ابداع و بهکار برده میشود، که طی استـانداردهای مخـتلف معرفی شدهاند. تاکنون چهار روش شناخته شده برای ارزیابی سایندگی سنگها ارائه شده که از جمله آنها میتوان به روش شاخص سایندگی سنگ (RAI)، اندیس سایش سورشار (CAI)، فاکتور سایش شیمازک (F-abrasivity) و اندیس سایش سرمته (BWI) اشاره کرد. آزمون سایش سورشار، آزمونی مفید برای پروژههای حفاری میباشد. اما کارکرد روی آن بسیار اندک بوده و هنوز نسبت به آزمونهای دیگر ژئوتکنیک، مانند آزمون برش مستقیم، سه محوری و... ناشناختهتر میباشد. در این تحقیق، ضمن معرفی این آزمون، اقدام به اندازهگیری و برآورد شاخص سورشار و متعاقب آن برآورد سختی (مقاومت در برابر خراش یا برش)، برروی نمونههای کنگلومرایی برداشت شده از مسیر حفاری تونل انتقال آب گلاب 2، از گمانه BH - II3 میگردد. برپایه نتایج به دست آمده از این آزمون، مقادیر CAI محاسبه شده برای قطعات ماسهسنگی برابر 48/3، برای قطعات آهکی برابر 5/3 و برای سیمان و ماتریکس نمونهها 93/1 محاسبه گردیده است، که برپایه طبقهبندی معرفی شده سورشار در رده سایندگی متوسط تا بسیار ساینده و همچنین برپایه طبقهبندی میکالاکتوپلوس و همکاران در رده سایندگی متوسط تا سایندگی زیاد قرار میگیرد.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1185_13d6b21486f921e1c114959a025c906b.pdf
2015-05-22
16
24
شاخص سایش سورشار
سختی
سایشپذیری
ژئومکانیک
تونل گلاب2
شهرزاد
نیکوبخت
shahrzad.nikoobakht@gmail.com
1
دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی مهندسی، دانشگاه یزد، یزد
AUTHOR
محمد
آذرافزا
m.azarafza.geotech@gmail.com
2
دانشجوی کارشناسیارشد زمینشناسی مهندسی، دانشگاه یزد، یزد
LEAD_AUTHOR
حسین
معماریان
memarian@ut.ac.ir
3
استادیار دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران، تهران
AUTHOR
حمید
مهرنهاد
hmehrnahad@yazd.ac.ir
4
استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه یزد، یزد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
امکان سنجی احداث سدزیرزمینی در دشت قلعه خواجه خوزستان با استفاده از مدل ریاضی تفاضلات محدود و سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS
استان خوزستان با داشتن آب و زمین فراوان یکی از استانهای حاصلخیز از لحاظ کشاورزی است. کشاورزان به صورت انفرادی منابع آب و خاک را برای مقاصد اقتصادی کوتاه مدت ساماندهی نمودهاند. اما هیچگونه برنامه دراز مدتی برای بهرهبرداری از منابع آبهای زیرزمینی وجود ندارد. این مقاله نتیجه مدل ریاضی است که برای دشت قلعه خواجه در استان خوزستان با استفاده از روش مدلسازی مفهومی تهیه شده است. به همین منظور برنامه مدلسازی GMS7.1 که در برگیرنده کد MODFLOW, 2000 می باشد، مورد استفاده قرار گرفت. برای مدلسازی پوشش ورودی و خروجی، پوشش تغذیه، پوشش پمپاژ، و پوشش خاک در مدل مفهومی برنامه مورد ملاحظه قرار گرفت. مدل برای دوره مهر 1389 تا شهریور 1390 در حالت ناماندگار طی 12 دوره تنش کالیبره و پس از بهینهسازی پارامترهای هیدروژئولوژیکی (مدلسازی معکوس)، برای دوره زمانی از مهر 1390 تا اسفند 1390 صحتسنجی شد. نتایج مدل مذکور برای شرایط موجود در منطقه مورد مطالعه، رهنمودهایی برای مدیریت منابع آبهای زیرزمینی آتی فراهم نموده است. گزینههای انتخابی مدیریت منابع آب برای منطقه مورد مطالعه به کمک مدل جریان مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس برای غلبه بر کمبود آب در منطقه مورد مطالعه، امکانسنجی احداث سدزیرزمینی بررسی گردید. پس از انتخاب پارامترهای موثر بر انتخاب محل سد، این پارامترها باساخت لایههای مربوط به کمک GIS در دشت مورد بررسی قرار گرفتند و مکانهای مناسب توسط روش همپوشانی در محیط GIS مشخص گردیدند. آنگاه بر اساس شبیهسازی مدل جریان آبهای زیرزمینی دشت، بهترین مکان برای سد زیرزمینی انتخاب گردید. سپس مدل برای شرایط خشکسالی و احداث سد زیرزمینی پیشنهادی اجرا شد. این تحقیق نشان میدهد که احداث سد زیرزمینی راهکاری مفید برای افزایش قابلملاحظه ذخیره موجود آبخوان و کاهش بیلان منفی دشت قلعه خواجه در اثر خشکسالی است.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1186_e281aef23e6ae82100796a4d65515455.pdf
2015-05-22
25
35
خوزستان
قلعه خواجه
مدل سازی آب های زیرزمینی
مدیریت
سدزیرزمینی
منوچهر
چیت سازان
chitsazan.mc@gmail.com
1
دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز
AUTHOR
فاطمه
بتوندی غلامپور
f.batvandi@yahoo.com
2
دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز
LEAD_AUTHOR
حمیدرضا
ماجدی
majedi206p@yahoo.com
3
مدیریت فنی و مهندسی سازمان آب و برق خوزستان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ریز زیست چینه نگاری واحد E5سازند کرج در شمال خاوری آشتیان، ایران مرکزی
در ناحیه آشتیان (ایران مرکزی) سازند کرج با ناپیوستگی فرسایشی بر روی روی سنگآهکهای کرتاسه فوقانی و در زیر ملاسهای الیگوسن (سازند قرمز زیرین) قرار میگیرد. در این ناحیه˛ سازند کرج شامل لایههای آذرین (آندزیت و بازالت)، آذر آواری و میان لایههای کربناته و ماسهسنگ بوده و به پنج واحد سنگچینهنگاری(E1- E5) تفکیک شده است. تنها واحد پنجم این سازند حاوی روزنبران بزرگ کفزی و کوچک شناور میباشد که میتوان از آنها در تعیین سن سازند کرج در ناحیه آشتیان استفاده کرد. به منظور مطالعه زیست چینهنگاری این واحد یک برش چینهنگاری در شمال آشتیان انتخاب گردید. ضخامت این واحد در برش مورد مطالعه610 متر میباشد. مطالعه این واحد منجر به شناسایی 10 جنس و 16 گونه روزنبر گردید که نشاندهنده سن ائوسن میانی (لوتسین) بوده و معادل بخش توف بالایی برش الگوی سازند کرج در باختر دره چالوس در البرز و بخشهای فوقانی سازندهای پابده و جهرم در حوضه زاگرس میباشد.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1187_f6a97e9f5b144a9b26872921742117b5.pdf
2015-05-22
36
42
سازند کرج
زیست چینه نگاری
ائوسن
آشتیان
ایران مرکزی
ایرج
مغفوریمقدم
1
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه لرستان
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پترولوژی و ژئوشیمی گابروهای افیولیت ملانژ بافت، جنوب غرب کرمان
افیولیت - ملانژ بافت، بخشی از کمربند افیولیت - ملانژ ایران مرکزی است که از شمال با مجموعه ماگمایی ارومیه دختر و از جنوب به زون دگرگونی سنندج - سیرجان همجوار است. این مجموعه افیولیتی در زمان کرتاسه پسین و در نتیجه بسته شدن حوضه اقیانوسی نائین - بافت جایگزاری شده است. گابروها به عنوان یکی از سازندههای اصلی این مجموعه، به صورت تودههای نفوذی بزرگی رخ میدهند و ساخت ایزوتروپ تا ندرتا لایهای و بافت هیپایدیومورفیک گرانولار تا پگماتیتی نشان میدهند. ضریب رنگینی آنها از ملانوکراتیک تا به میزان کمتر مزوکراتیک و لوکوکراتیک تغییر میکند. مطالعات ژئوشیمیایی مبین آن است که گابروها تولئیتی تا کالکوآلکالن، با طبیعت فقیر از تیتانیوم و شبیه به مورب عادی هستند. الگوی عناصر نادر خاکی نرمالیز شده نسبت به کندریت گابروها روندی تقریبا مسطح همراه با غنیشدگی اندک عناصر LREE در قیاس با HREE را نشان میدهد که حاکی از منشا مشابه این سنگها میباشد. به نظر میرسد که این گابروها از یک منبع گوشتهای دیرگداز تهی شده در یک زون فرورانش تشکیل شده باشند.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1188_13bc3f2c5e015fc8ac431444a6b91a9d.pdf
2015-05-22
43
55
گابرو
زون فرورانش
گوشته تهی شده
افیولیت ملانژ بافت
جنوب غرب کرمان
ملیحه
گلستانی
golestani_m59@yahoo.com
1
گروه زمینشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
LEAD_AUTHOR
سارا
درگاهی
dargahis@yahoo.com
2
گروه زمینشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
AUTHOR
محسن
آروین
arvinm@yahoo.com
3
گروه زمینشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
AUTHOR
هادی
شفائیمقدم
4
استادیار بخش زمین شناسی، دانشگاه دامغان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
رشد جهت یافته و دگرشکلی سیلیکات های آلومینیم در سنگ های دگرگونی منطقه همدان
آندالوزیت در سنگهای دگرگونی ناحیهای و مجاورتی همدان حداقل در دو مرحله رشد جهتیافته را نشان میدهد. در سنگهای دگرگونی ناحیهای آندالوزیتها در راستای جنوب شرق و در سنگهای دگرگونی مجاورتی در راستای شمال شرق بیشترین جهتیافتگی را نشان میدهند. پورفیروبلاست آندالوزیت همزمان با رشد تحت تاثیر نیروی کشیدگی موازی با لایهبندی قرار گرفته و بودین شده است و حتی در بخشهایی توسط دگرشکلیهای غیرهم محور اشکال ساختاری جالب (به عنوان مثال پورفیروکلاست) ایجاد کرده است. در سنگهای دگرگونی منطقه همدان که در نزدیکی توده گرانیتوئید الوند قرار دارند، مکانهای مناسب برای هستهبندی سیلیمانیت بسیار متغیر است. یکی از مکانهای هستهبندی رشد سیلیمانیت در درون آندالوزیت است. سیلیمانیتها اغلب در راستای شکستگیهای درون بلوری و ماکل آندالوزیت تشکیل شدهاند. برخی از این سیلیمانیتها تغیر شکل پیداکرده و چین خوردهاند. سیلیمانیتهای تغییر شکل یافته منطقه حاکی از تاثیر میدان واتنش غیرهم محور در این منطقه است. تشکیل سیلیمانیت درون آندالوزیت نشان میدهد در زمان دگرشکلی در این منطقه حرارت بالا رفته و حتی بعد از شکلگیری سیلیمانیت نیروهای تکتونیکی در منطقه حضور داشته و باعث تغییر شکل آنها گردیدهاند.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1189_4190a61d7770f5516b1587f91f5274c2.pdf
2015-05-22
56
66
رشد جهت یافته
آندالوزیت
سیلیمانیت
دگرشکلی
همدان
لیلی
ایزدیکیان
1
دانشگاه بوعلیسینا، دانشکده علوم پایه، گروه زمینشناسی
LEAD_AUTHOR
اشرف
ترکیان
a-torkian@basu.ac.ir
2
دانشگاه بوعلیسینا، دانشکده علوم پایه، گروه زمینشناسی
AUTHOR
زهرا
طهماسبی
zahra_tak@yahoo.com
3
دانشگاه لرستان، دانشکده علوم پایه، گروه زمینشناسی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه کلینوپیروکسن موجود در سنگ های آتشفشانی ائوسن جنوب غرب چوپانان (ایران مرکزی، استان اصفهان)
سنگهای آتشفشانی جنوبغرب چوپانان که بخشی از بلوک یزد را در زون ساختاری ایران مرکزی تشکیل میدهند، عمدتاً شامل گدازهها و آذرآواریها میباشند. این مجموعهی سنگی به سن ائوسن بوده و اغلب ترکیب آندزیت را دارا میباشند که با روند شمالشرق- جنوب غرب در امتداد گسلهای منطقه دیده میشوند. مهمترین کانی مافیک موجود در سنگهای منطقه، پیروکسن است که به صورت فنوکریست قابل مشاهده میباشد و در برخی موارد متحمل دگرسانی شده است. پیروکسنهای موجود در این سنگها از لحاظ ترکیب شیمیایی از نوع دیوپسید و اوژیت هستند. ترکیب پیروکسن و تلفیق نتایج آنها با بررسیهای صحرایی مشخص میسازد ماگمای سازندهی سنگهای آتشفشانی ائوسن جنوبغرب چوپانان کالکآلکالن بوده و از لحاظ جایگاه تکتونوماگمایی در قلمرو قوس آتشفشانی قرار دارد. توزیع Al در موقعیتهای تترائدری و اکتائدری نشان میدهد که این کانی در فشارهای کم و از یک ماگمای آبدار متبلور شده است. محتوی آهن فریک پیروکسن نیز معرف بالا بودن فوگاسیته اکسیژن در محیط تبلور ماگمای میزبان است.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1190_9f6f30bd068b6d8dad818bd1313a63a9.pdf
2015-05-22
67
78
سنگ های آتشفشانی
ائوسن
کلینوپیروکسن
چوپانان
ایران مرکزی
زهرا
گلی
zahragoli67@gmail.com
1
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان
LEAD_AUTHOR
قدرت
ترابی
torabighodrat@yahoo.com
2
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پتروگرافی و شیمی کانی منشورهای بازالتی جنوب شهرستان گرمی (جنوب حوزه تالش)
منطقه مورد مطالعه در 9 کیلومتری جنوب گرمی و 52 کیلومتری شمال استان اردبیل واقع شده است. این منطقه از نظر ساختاری در جنوب زون تالش قرار دارد و سنگهای آتشفشانی آن بیشتر از جنس بازالت با ساخت منشوری میباشد. کانیهای الیوین, پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن به همراه کانی فرعی تیتانوماگنتیت، تشکیلدهندههای سنگ میباشند. ضمنأ کلسیت و سرسیت و کلریت به همراه مقدار کمتری ایدنگزیت کانیهای ثانویه هستند. بررسیها نشان میدهد که فنوکریستهای فلدسپار عمدتأ از جنس لابرادوریت بوده و کلینوپیروکسنهای سنگهای مورد مطالعه در گسترهی ترکیب شیمیایی محدودهی اوژیت قرار میگیرد. کلینوپیروکسنها و الیوینها از یک ماگمای آلکالن تشکیل شده و به ماگماتیسم حوضه پشت قوس وابسته هستند. دما - فشارسنجی کلینوپیروکسنهانشان میدهد که این کانیها در فشار حدود 5 کیلو بار و دمای 1000 درجه سانتیگراد از ماگما متبلور شدهاند. کانیهای ثانویه کلریت این سنگ در محدودهِی دیابانیت قرارگرفته و از نظر ترکیب شیمیایی و زوناسیون دمایی دارای دو مرحله آلتراسیون میباشند که نشانگر عوامل مختلف متأثرکننده تولید این کانی ثانویه است.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1191_723b3f28fa2bbdf8b88ebdb3bb2e42dd.pdf
2015-05-22
79
90
سری آلکالن
بازالت
دمافشارسنجی
پیروکسن
گرمی
تالش
محمد
مبشرگرمی
m.mobashergermi@yahoo.com
1
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه لرستان
LEAD_AUTHOR
رضا
زارعی سهامیه
zareisah@yahoo.com
2
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه لرستان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ﺑﺮﺭﺳﯽ اثر منابع جانبی بر روند ﺭﻳﺰﺷﻮﻧﺪﮔﯽ ﺭﺳﻮﺑﺎﺕ ﺑﻪ سوی ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺩﺳﺖ ﺣﻮﺿﻪ رودخانه حرم آباد (دشت باختری ملایر)
حوضه آبریز حرمآباد با شکلی نسبتاً کشیده و مساحت 2965 کیلومتر مربع در جنوب استان همدان در زون ساختاری سنندج-سیرجان قرار دارد. 1392 کیلومتر مربع از این وسعت را دشت باختری ملایر شامل میشود؛ رودخانهی اصلی این حوضه رودخانه حرمآباد (آب ملایر) است. در این رودخانه پنج رخساره رسوبی شاملGms، Gm، Sh، Sl و Fm شناسایی شده است. رﺳﻮﺑﺎت رودﺧﺎﻧﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻤﺪﺗاً دارای ﺟﻮرﺷﺪﮔﯽ بسیار بد، کجشدگی مثبت و کشیدگی پهن هستند. شاخصترین تغییر در بافت رسوبات بستر به سمت پایین دست رودخانه در فراوانی دانههای گراول (با چهار گسستگی) است. این گسستگیهاً ناشی از ورود رسوبات از منابع جانبی (مخروطافکنه، شاخههای فرعی و واریزه) به کانال رودخانه ایجاد شدهاند. افزایش گراول در ناپیوستگیها در شاخههای کم شیبتر و با لیتولوژی شیست و اسلیت 3-8% و در شاخههای پرشیبتر و با لیتولوژی گرانیت و سنگ آهک 25-32% است. بنابراین لیتولوژی سنگ منشا نیز در روند ریزشوندگی اندازه دانههای بستر رودخانه به سوی پایین دست موثر است.
https://nfag.basu.ac.ir/article_1192_0c2ba9374ac2fb0aa7f712d54da5edde.pdf
2015-05-22
91
99
رخساره
ریزشوندگی
رودخانه حرم آباد
ملایر
سعید
خدابخش
1
دانشیار گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلیسینا
LEAD_AUTHOR
مریم
کریمی
2
کارشناسارشد رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی، دانشگاه بوعلیسینا
AUTHOR
بهروز
رفیعی
behrouzrafiei@yahoo.com
3
دانشیار گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلیسینا
AUTHOR
حامد
رشنو
4
کارشناسارشد زمینشناسی اقتصادی، دانشگاه آزاد، خرمآباد
AUTHOR
ناهید
صحرارو
olom_payeh2009@yahoo.com
5
کارشناسارشد رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی، دانشگاه بوعلیسینا
AUTHOR